Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон республикаси соғЛИҚНИ

Диагностика:
Нафас олиш органини текшириш.
Ўпка юрагига олиб келувчи сабабларни ўрганишда, нафас олиш органини текшириш натижасида кечаётган асосий патологик жараённинг ҳусусиятига боғлиқ бўлади. Кўп ҳолларда ўпка эмфиземаси белгисини аниқлаш мумкин. Кўкрак қафаси бочкасимон формада бўлиб, қовурға оралиқлари кенгаяди. Ўмров усти чуқурчаси яссиланади. Ўпкада перкутор товуш қутисимон бўлади, ўпканинг чегаралари пастга ва юқорига кенгаяди, нафас экскурсияси камаяди. Кам ҳолларда кўкрак қафасининг кифосколиози нафас олишнинг бузилиши билан кечиб, ўпка юрагига олиб келади.
Аускультацияда ўпкада қуруқ, нам ва крепитация эшитилиши мумкин. Бу эса асосий касалликнинг патологик жараёнига боғлиқ бўлади.
Плеврал бўшлиқда суюқлик бўлиши декомпенсациялашган ўпка юрагида аниқланиб катта қон айланиш доирасида димланиш белгиларидан дарак беради.
Қорин бўшлиғи аъзоларини текшириш.
Гепатомегалия декомпенсациялашган ЎЮ да ҳамма беморларда учрайди. Жигар катталашган, қаттиқлашга, қирраси юмалоқлашган, шунингдек сурункали ЎЮда бу беморларда жигарнинг пастки чегараси ифодаланган ўпка эмфиземаси ҳисобига ҳам пастга тушиши мумкин. Шунинг учун ҳам бу беморларни перкуссия, пальпация билан чегараланиб қолмасдан, Образцов-Курлов бўйича ўлчамларини аниқлаш керак. Ифодаланган ўнг қоринча етишмовчилиги қорин бўшлиғида эркин суюқлик йиғилишига олиб келади (асцит).
Юрак пальпацияси, перкуссияси ва кўриш.
Юрак пальпацияси ўнг қоринчанинг дилатацияси ва гипертрофиясини хатто компенсациялашган ўпка юрагида ҳам аниқлаш мумкин. Ҳарактерли белгилардан юрактурткисининг пайдо бўлиши – ифодаланган ёйиқ пульсациянинг кўкрак қафасининг чап томонида юракнинг абсолют тўмтоқлик зонасида ҳамда эпигастрал соҳада бўлиб, ўнг қоринчанинг гипертрофияси ва дилатацияси билан боғлиқ. Бу энг муҳим белги узоқ вақт ўпканинг сурункали касалликларида ягона морфологик ўзгаришлар (ўнг қоринчадаги), ўпка артериал гипертензияси натижасида келиб чиққанлигини тасдиқлайди. Юрак ўнг чегарасининг катталашиши ўнг қоринчанинг дилатациясидан дарак беради.