Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон республикаси соғЛИҚНИ

Абдоминал бузилишлар, сурункали ўнг қоринча етишмовчилик кўриниши бўлиб, ўнг қобирға тагидаги оғриқлар жигарнинг глиссон капсуласининг чўзилиши билан боғлиқ. Баъзи беморларда қайт қилиш, кўнгил айниш, метеоризм бўлади. Одатда бу кўринишлар гипоксемия билан боғлиқ бўлиб ошқозон ва 12 бармоқ ичак шиллиқ пардасининг зарарланиши билан кечади. Ўнг қоринчанинг оғир етишмовчилигида асцит ҳисобига қоринда шиш пайдо бўлади.
Церебрал бузилишлар кўпинча оғир нафас етишмовчилигида ва ўпка юрагининг декомпенсация даврида рўй беради. Бу беморларда ифодаланган энцефалопатия бош миянинг гипоксияси ва гиперкапнияси томир ўтказувчанлигининг бузилиши ва бош мия шиши билан боғлиқ. Бундай беморларда агрессия, эйфория ва ҳатто психозлар бўлиши мумкин.
Коллаптоид вариантида касалликнинг кечиши беморларнинг бош айланиш, қон босим тушиб кетиши, совуқ тер босиши оғир декомпенсациядан дарак беради. Бу клиник кўринишлар касалликнинг оқибати ёмон бўлишини кўрсатади.
Компенсацияли ўпка юраги.
Компенсацияли ўпка юрагидаги беморларнинг ташқи кўриниши касалликнинг асосий кўринишини ва нафас етишмовчилигини ифодалайди. Бунда артериал гипоксемия бўлиб цианоз кузатилади. Цианоз диффуз характерда бўлади. (марказий цианоз). Беморнинг юзида, қулоқларида, бўйнида ва танасининг юқори қисмида кўкаришлар пайдо бўлади. Цианоз олдинга энгашилганда кучаяди. Бу пайтда оёқлардаги шишлар пайпасланганда иссиқ бўлади.
Бу ҳолларда цианоз ўпкадаги оксигенациянинг бузилиши, абсолют гемоглабин миқдорининг қайта тикланиши билан боғлиқ. Ифодаланган гиперкапнияда беморлар бўйнида, қовоқларида ўзига хос қизаришлар пайдо бўлиб, СО2 таъсирида периферик қон томирларнинг патологик кенгайиши билан боғлиқ. Ҳақиқатдан ҳам бу белгилар ўпка юраги учун специфик эмас, баъзан ифодаланган нафас етишмовчилигида ва қон газ брикмасининг бузилиши билан аниқланади. Беморларни умумий кўрганда терида, кўз конюктивасида қон томирларнинг кенгайишини кўриш мумкин. Шуни эсда тутмоқ керакки, қондаги СО2 нинг ошишига периферик томирлар реакцияси бир хил эмас, яъни тери ва бош мия томирлари кенгаяди, скелет мушаги ва қорин бўшлиғи органи томирлари эса спазмга учрайди. Оқибатда ўпканинг йирингли касаллиги борбеморларда кўпинча бармоқ учларининг тўмтоқлашиши (барабан таёқчаси), тирноқлар деформацияга учраб соат стрелкасига ўхшаб қолади.