‘z b e k ist o n r esp u b L ik a si oliy va 0 ‘rta maxsus ta’l im V a zir L ig I

M ustaqil d a vla t о ‘z taraqqiyoti yo ‘lini belgilashi — uch muhim
om ilni hisobga olish bilan b o g ‘liqdir. Bular quyidagilar:
1. Mamlakatning mustaqil taraqqiyotiga asos bo ‘ladigan, unga 
sharoit yaratib beradigan siyosiy, iqtisodiy imkoniyatlar, tabiiy 
boyliklarning mavjudligi, ishlab chiqaruvchi kuchlar va ishlab 
chiqarish munosabatlarining rivojlanishi.
2. Xalqning milliy ongi, birdamligi, hamjihatligi, m illiyg‘ururi, 
vatanparvarlik tuyg‘ulari kuchli bo ‘lishi, o ‘z tarixi, a n ’analari, 
qadriyatlarini chuqur bilishi, davlatning, mamlakatdagi ijtimoiy, 
siyosiy kuchlarning asoslangan, uzoqqa m o'ljallangan, mustaqil 
taraqqiyot manfaatlari bilan belgilangan rejalarining b o ‘lishi.
3. Xalqaro vaziyat m o ’tadilligi, q o ‘shni davlatlar, ulardagi 
ijtimoiy, siyosiy kuchlarning mustaqil taraqqiyot yo‘liga o ‘tayotgan 
davlatga nisbatan bo‘lgan adolatli munosabati.
Mustaqil taraqqiyot yo‘lining bu omillari bir-biri bilan uzviy 
bog‘liqdir. M ustaqillikka erishgan davlatning yetarli ijtimoiy, 
m a’naviy, iqtisodiy im koniyatlari b o im a sa , uning rivojlanish 
zaminlari ham m ustahkam va barqaror b o ‘lmaydi. Xalq ommasi, 
mamlakatdagi turli siyosiy kuchlar mustaqillika erishgan davlat 
oldida turgan vazifalami to ‘g‘ri, to ‘la tushunmasalar, ulam i amalga 
oshirishga ongli ravishda intilmasalar mustaqillikni mustahkamlash 
qiyin kechadi. Ijtimoiy-siyosiy faolligi yetarli bo ‘lmagan, milliy 
ongi o‘smagan, milliy g‘ururi past bo ‘lgan xalqni mustaqillik yo‘liga 
qo‘lidan yetaklab, zo‘rlik bilan olib kirib b o ‘lmaydi. H ar qanday 
katta iqtisodiy, siyosiy islohotlar keng tarbiyaviy, m a’rifiy-mafku- 
raviy ishlar bilan bog‘lab olib borilgan taqdirdagina samara beradi.
Milliy mustaqillik insoniyat tarixining ham m a davrlarida ham 
jamiyat taraqqiyotini tezlatishning m uhim omillaridan biri bo'lib 
kelgan.
Milliy m ustaqillik progressiv tarixiy jarayonining zaruriy 
tarkibiy qismi bo‘lganligi sababli ham muhim ilmiy, nazariy, amaliy 
m uam m o sifatida turli fanlar tom onidan o ‘rganiladi.
Lekin, alohida fanlar mustaqillik muam m osini yaxlit jarayon 
sifatida o ‘rganish, uning tarixiy tajribasini um um lashtirish va 
nazariyasini yaratish imkoniga ega emas. M ustaqil taraqqiyot 
y o iid a n muvaffaqiyatli borish uchun bu jarayonlarning um umiy 
qonuniyatlarini ochish, istiqlol uchun kurash yo'lida qo ‘llanma 
b o ‘la oladigan nazariy xulosalar chiqarish ham nihoyatda katta 
ahamiyatga egadir. Bu vazifani inson tafakkurining um um lash- 
tiruvchi xususiyatini o ‘zida kengroq va to ‘laroq ifoda etuvchi falsafa 
fanigina bajara olishi mumkin.
277

---