)‘Z B E K IST O N R ESP U B L IK A SI OLIY VA 0 ‘RTA
MAXSUS
TA’L IM V A ZIR L IG I
T o'ldirilgan ikkinchi nashri
Oliy о ‘quv yurtlari talabalari uchun
o ‘quv q o ‘llanma
,,0 ‘Q IT U V C H I“ NASHRIYOT-M ATBAA
IJODIY UYI
TO SH K EN T - 2005
M azkur o ‘quv q o ‘llanm a akadem ik
Erkin Yusupovich Yusupov
ilmiy
rahbarligida tayyorlangan.
Q o ‘llanm a ak a d em ik la r
E. Yu. Yusupov, |S. Sh. Shermuhangg^
falsafa fanlari d o k to rla ri, p ro fesso rlar
A. T. Ayupov, I. R. Rahii
A. M. Jalolov, B. To‘rayev, S. Mamashokirov, F. Ismoilov,
fib .
fa n la ri d o k to ri
N. Kornilov,
falsafa fan lari n o m z o d la ri, dota^eiada!
Sh. Azizov, A. Hojiboyev, A. O‘tamurodov, A. Qchildiyev,|B. Iskantfaiv -j
A. Zohidov, X. P. To‘xtayev, N. M. Musayev, A. Nasriddinov, 0 ‘. Yusu
pov
ham m uallifligida yozilgan.
Mas ’ul muharrir:
S. MAMASHOKIROV
— falsafa fanlari doklo:
professor.
T a q r i z c h i l a r :
B. ALIYEV —
falsafa fanlari doktori, protessof
I. SAIFNAZAROV -
falsafa fanlari doktori,
professor.
0 3 0 1 0 1 0 0 0 0 - 1 7 7
F ------------------------------ Q a t ’iy buyurtma —2005
3 5 3 ( 0 4 ) —20 0 4
IS B N 5 - 6 4 5 - 0 4 2 7 , 8 - 6
© „ O ’q itu v c h i'1 N M I U , 2005
; , п .
'igoidVfamlakatimiz m ustaqillikka erishgach yaratilgan shart-
mtlar, mavjud ehtiyojlar va imkoniyatlar falsafa faniga milliy
л
naviyatni o ‘zida aks ettirgan um um insoniy
qadriyat sifatida
o n d ashish , ja m iy a t tarix id a sh ak llan g an m uq o b il falsafiy
iimotlami bir-biri bilan uzviy bog‘langan hodisa sifatida qarashni
iqozo etmoqda.
Barcha falsafiy ta ’lim otlar milliy, mintaqaviy jihatlarga ega
-jo‘lsa ham , olam ni bilish, fan va
am aliyot yutuqlarini ilmiy
um um lashtirishning bir-biri bilan bog‘langan turli yo‘llari va
asullaridir. Tabiat, jamiyat, inson va uning m a’naviyati tahlili
tarixida ularning o ‘ziga xos o ‘rni va ahamiyati bor. Shu sababli
naterializm va idealizmni bir-biriga qaram a-qarshi qo ‘yish, ularni
progressiv va reaksion sinflarning mafkurasi sifatida ta ’riflab: birini
ijobiy, ikkinchisini salbiy deb baholash
ilmiy tafakkur mezonlariga
ziddir. Falsafa aniq tarixiy davrlarda, sharoitlarda muayyan darajada
rivojlangan, yaxlit fan hisoblanadi.
Falsafa inson bilimlarining oddiy yig‘indisi emas, balki ularni
qliy u m u m la sh tirish asosida sh ak llan g a n , ilm iy,
axloqiy
•soslangan umumiy xulosalar tizimidir. Inson falsafiy tafakkur
orqali o ‘z mohiyatini, borliqdagi о ‘m ini biladi, avlodlar qoldirgan
meros, o ‘z davrining amaliy, ilmiy
yutuqlarini umumlashtirib,
olamni bir-biri bilan bog‘langan, taraqqiyotda b o ‘lgan jarayon
sifatida anglaydi, istiqbol rejalarini belgilaydi.