‘z b e k ist 0n r espublik asio liy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Axuramazda 
vaxshilik, 
haqiqat va odillik xudosi hisoblangan. 
Axri-Manyu 
esa zulmat. o 'lim va yo- 
m onlik keltiruvchi xudo b o 'lg an ekan. 
Eroniylar e ’tiqodiga k o ‘ra bu ikki xudo 
o 'rtasid a kurash davom etgan.
248

---

E roniylar Mitra degan quyosh. A naxita degan suv va hosildor- 
lik, shnuningdek, yorugTik, oy va sham ol xudolariga e'tiq o d qil- 
ganlar. Eron shohi K serks diniy islohot o 'tk az ib m ayda xudolar. 
m a'budalar va dev-parilarga e ’tiqod qilishni taqiqlagan. A xuram az- 
da eronliklarning birdan-bir samoviy tangrisi deb e ’lon qilingan.
4-§. Qadimgi Parfiya podsholigi
Qadimgi Parfiyaning geografik o ‘rni, tabiati va aholisi.
Parfiya ham jan ub i-g'arbiy O siyodagi qadim gi quldorlik davlat­
laridan biri b o'lib . Sharqning eng katta va kuchli davlatiga aylan- 
gan paytda M esopotam iyadan H indiston chegaralarigacha b o 'lg a n
yerlarni o 'z ichiga olar edi.
Parfiyaning yer usti tuzilishi asosan to g 'lik , yassito g 'lik va 
qism an sh o‘rxok tekisliklardan iborat b o'lgan. Uning hududidan 
Frot. Dajla. Atrok. Tajan. M urg 'o b kabi katta-kichik daryolar oqib 
o ‘tgan. Parfiya hududida bir necha yuz ming yillardan beri aholi 
yashab keladi. U ning tub aholisi parnlar, daxlar. saklar, girkanlar va 
boshqa qabilalar b o 'lgan. Parfiya kuchayib atrofdagi o 'lkalarni isti-
lo qilgach, aholisi tarkibiga yunon-m akedonlar, eroniylar, m idiya- 
liklar, m esopotam iyalik va boshqa xalqlar ham kirgan. O' rta O siyo­
ning janubiy hududlari bevosita Q adim gi Sharq tarixining tarkibiy 
qismini tashkil etgan. Uning hududiga Q oraqum etaklari. K opet- 
dog'n in g Shimoliy yo nbag'ri. hozirgi Q ashqadaiyo. Surxondaryo 
viloyatlari va Tojikiston respublikasining janubiy tog 'lik o'lkalari 
kiradi. Q adim gi Sharq dunyosi tarkibiga kirgan bu m askan o p i ­
ning qulay geografik o ‘rni, tabiiy sharoitlarining xilm a-xilligi bilan 
ajralib turadi. 0 ‘z davrida sersuv b o 'lg an A m udaryo, Surxondaryo, 
Q ashqadaiyo. Tajan. M urg'ob va boshqa to g ‘ daryolari va ular- 
dan suv oladigan kanallar bu yerda ilk su g 'o rm a dehqonchilikning 
rivoj lanishida m uhim aham iyatga ega edi.