‘z b e k ist 0n r espublik asio liy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Parfiya davlatining tashkil topishi va yuksalishi. 
M. av. 
VII-V1 
asrlarda Kaspiy dengizidan janubi-sharqiy hududlarda 
parn-parfiya qabilalari vashar edilar. M.av. VI1-VI asrlarda Parfiya 
goh M idiya. goh Eron, goh Y unon-M akedon. goh Salavkalar dav­
lati tarkibida bo'lgan.
249

---

M.av. Ill asr o ‘rtalarida Salavkalar davlati kuchsizlanib qolgan 
edi. Shu davrda T urkm an-X uroson to g ia ri va uning shim oliy ham - 
da janubiy etaklarida Parfiya satrapligi b o 'lib , unga Stagnor degan 
kishi noiblik qilardi. M. av. 250-yili. salavkiylarning Parfiyadagi 
noibi 
Andragor 
o'zin i Parfiya podshosi deb e ’lon qildi. Lekin An- 
dragorning podsholigi uzoqqa borm adi.
M.av. 247-yili k o'chm anchi sak qavm larining parn-dah qabi­
lalari Parfiyani bosib oladi. U larning sardori 
Arshak 
Parfiya dav­
latining podshosi deb e 'lo n qilinadi. Rim tarixchisi Pom pey Trog 
m a'lu m otlarig a k o 'ra , A rshakning kelib chiqishi saklardan b o 'lib , 
o 'ta ja su r va m ard odam b o 'lgan. Arshak ismi shak botiri, pahla- 
voni, degan m a'n on i bildirgan. A rshak K aspiyning janubidagi Gir- 
kaniyani bosib olib, podsholik yerlarini kengaytiradi. U 
arshakiv-
lar 
sulolasiga asos soladi. Y unon-Baqtriya podshosi D iodot I bilan 
harbiy ittifoq tuzib, salavkiylar qo'shinini tor-m or etadi. M ashhur 
arxeolog-tarixchi olim Y M .M asso n “Janubiy Turkm aniston Parfi­
ya davlatining beshigi b o 'lg an " deb yozgan.
Salavkiylar podsholaridan A ntiox III m. av. 209-yili Parfiya 
ustiga q o 'sh in tortadi. Bu jan g d a Parfiya q o 'sh in lari yengiladi, 
am m o Parfiya o 'z m ustaqilligini saqlab qoladi.
Antiox III vafotidan so 'n g Salavkiylar davlati kuchsizlanib 
qoladi. Bu vaziyatdan foydalangan Parfiya shohi