X. U. Aliyev Darslikda umumiy patofiziologiya, tipik patologik jarayonlar asoslari va

bo'ladi.
HAZM QILISH TIZIM I PATOFIZIOLOGIYASI
Ovqat hazm qilishning yetishmovchiligi ro'y berganida osh­
qozon-ichak. yo'li organizm iste’mol qilgan oziq moddalarning
o'zlashtirilishini ta’minlab bera olmaydi. Ovqat hazm bo'lish’
yetishm ovchiligi oqibatida m anfiy azot m uvozan ati, gipo
24,S

---

proteinemiya, organizmning holdan toyishi, gipovitaminozlar,
reaktivlikning buzilishi kabi holatlar yuzaga keladi. Ovqat hazm
bo'lishi buzilishining asosiy sabablari quyidagilardir:
1) ovqatlanishda yo'l qo'yiladigan kamchiliklar (sifatsiz ov­
qat, tarkibida suv bo'lmagan, ya’ni quruq ovqatlarni iste’mol
qilish, haddan tashqari issiq yoki sovuq ovqatlarni qabul qilish
va boshqalar);
2) 
bir qancha yuqumli kasallik qo'zg'atuvchilari va ularning
toksinlari (ich terlam a, d izen teriya, salm on ellyoz, ovqat
toksikoinfeksiyalari va boshqalar);
3) ovqat hazm qilish yo'liga zaharli moddalarning kelib tu­
shishi (og'ir metall tuzlari, o ‘simliklar*4arkibidagi zaharli
moddalar va boshqalar);
4) hazm sistemasida o'smalar hosil bo'lishi;
5) operatsiyadan keyingi holatlar;
6) alkogol va nikotinni ko'p iste’mol qilish;
7) ruhiy shikastlaniSniai, salbiy his-hayajonlar;
8) oshqozon-ichak yo'lining tug'ma nuqsonlari (anomaliya-
lari).
OG'IZ BO'SHLIQLARIDA OVQATGA ISHLOV BERISHNING 
VA UNING QIZILO'NGACH ORQALI O'TISHINING 
BUZILISHLARI
Ovqatni chaynashning buzilishlari. Og'iz bo'shlig'ida ovqatning
yetarli darajada maydalanmasligi ko'pincha chaynash apparatining
ishidagi kamchiliklar bilan bog'liq bo'ladi.
Chaynash qobiliyati pasayishiga ko'pincha tish yemirilishi va