X. O. Eshchanov kimyo qo’llanma

Sharl va Gey-Lyussak qonuni. Bu qonunni ham bir-biridan bexabar holda ikki olim 1787-yilda Sharl va 1802-yilda Gey-Lyussak kashf etgan. Sharl va Gey-Lyussak qonuni gazning bosimi yoki hajmi bilan uning temperaturasi orasidagi bog`lanishni ifodalaydi.

Gazning P,V, va T si orasidagi matematik bog‘lanish, ya’ni f(P,V,T)=0 shu gazning holat tenglamasi deb ataladi. Ideal gazning holat tenglamasini turli vaqtda Klapeyron (1834-y) bilan D.I.Mendeleyev ( 1874-y) ishlab chiqdilar.

PV = RT

« n »- gramm- molekula gaz uchun quyidagicha yoziladi:

PV= nRT

Bu yerda P- gazning bosimi(kPa) V- 1 mol gazning hajmi(litr) T- gazning absolyut temperaturasi(^oK) T=( 273,2+t), R- gazning universial doimiysi(8,31). D.I.Mendeleyev universal gaz doimiysini quyidagicha aniqlagan.