Умумий ўрта таълим тизими ўқувчиларининг жисмоний тарбияси

Жисмоний маданият дарсининг вазифалари ва унга қўйилган талаблар. Жисмоний тарбиядан педагогик жараённинг натижалари Жисмоний маданият дарслари орқали олиб бориладиган ўқув-тарбиявий ишларнинг сифатига боғлиқ. Бунга ҳар бир дарс замиридаги қатор вазифаларни ҳал этиш билан эришилади.
Жисмоний маданият дарслари таълим бериш (ўқитиш), тарбия-лаш ва соғломлаштиришдек жисмоний тарбия жараёнининг умумий вазифаларидан келиб чиқиб, ҳар бир дарс учун аниқ “Таништириш”, “Ўзлаштириш”, “Мустаҳкамлаш”, “Такомиллаштириш”дек мазмунга эга бўлган хусусий вазифаларни қўйиб, уни ҳал қилишни назарда тутади.
Таълим бериш вазифалари болаларни жисмоний тарбия дастурида тавсия қилинган машқларни бажаришга, ўрганилган машқларни мустаҳкамлаш ва такомиллаштиришга, шунингдек, малака ва кўникма-ларни ривожлантиришга ҳамда ўрганилган машқларни турли шароитда амалиётда қўллашга ўргатишга йўналтирилади. Таълим вазифаларини изчил равишда бажариш жисмоний тарбия дастуридаги бутун ўқув материалларини изчил ва мустаҳкам ўрганишга олиб келади.
Таълимнинг айрим вазифаларини ҳал этиш учун нисбатан узоқ вақт ёки қатор кетма-кет дарслар, зарур вазифалар, бошқа хилларини ҳал этиш учун эса бир дарснинг ўзи кифоя қилади. Масалан, арқонга маълум усулда тирмашиб чиқиш ва уни бажаришда ҳаракатлар кетма-кетлигини бир дарснинг ўзида техник жиҳатдан мукаммал ўрганиб олиш мумкин эмас. Бу умумий вазифа, буни ҳал қилиш учун туркум дарслар лозим. Қолаверса, шуғулланувчини ҳаракат координацияси, жисмоний тайёргарлиги, ўзлаштириш қобилияти (қабул қилиши), ўзлаштирилаётган ҳаракатга ўхшаш ҳаракат заҳирасига ҳам боғлиқ.
Арқонни оёқлари билан ушлаб тирмашиб чиқишга бир дарсда ўргатиш мумкин. Бу кичик хусусий вазифа бўлиб, уни мазкур дарснинг аниқ вазифаларидан бири сифатида ҳал қилинади. Таълимнинг вазифалари, юқоридагилардан ташқари ўқувчиларни жисмоний тарбия ва спорт, соғлиқни сақлаш, чиниқиш, жисмоний машқларни тўғри бажариш ҳақидаги назарий билимларини оширишлари билан ҳам ҳал қилинади. Жисмоний маданият дарсларида фақат таълим-тарбия эмас, балки инсоний фазилатлар – эътибор-лилик, диққатини бошқара олиши, интизоми, иродаси, саранжомлилиги, мақсадга интилиши, мустақиллиги ва қийинчиликларни енгишдаги қатъияти ва бошқаларни қўшиб тарбиялаш талаб қилинади.