Умумий ўрта таълим тизими ўқувчиларининг жисмоний тарбияси

Ўқув вазифа карточкасида (олдин ўзлаштирилган ҳаракат фаолиятларини мустаҳкамлаш, умумий жисмоний тайёргарлик учун), ҳар бир шуғулланувчини битта дарс (ёки бир неча дарс) давомида жисмоний машқлар саналган бўлади. Карточкалар бўйича муваф-фақиятли ишлаш фақат ўқитувчи билан ўқувчиларни бир-бирларини тўла тушунишлари ва яхши моддий техник базани мавжуд билишлиги орқали амалга оширилади холос. Бу ўқувчиларга бир-бирига ҳалақит бермай, ўзини навбатини у ёки бу снарядда кутмай бажариш имконини беради.
Буюртма тарзидаги машқлар – машқ-буюртманинг маъноси шундан иборатки, шуғулланувчиларга ҳар томонламалилик, маълум даражадаги ҳушёрлик, ўзига ишонишдек хислатларни намоён қилиш талабини қўядиган ҳаракатлар (машқлар) тавсия қилинади.
Назорат қилиб таълим берадиган топшириқлар орқали кўрсатма, вазифа бериб, дарснинг вазифасини ҳисобга олиш билан ўқувчиларни мустақил ижодий фаолиятга йўналтирилади. Бундай топшириқлар ҳар бир синф, дарс, таълим этапи учун ишлаб чиқилади. Жисмоний маданият дарсларида қуйидаги назорат-таълим топ-шириқларининг хиллари қўлланилади:
а) ҳаракат малакалари ва кўникмаларини шакллантириш бўйича;
б) умумий ва махсус жисмоний тайёргарликни амалга ошириш бўйича;
в) ҳаракат фаолиятининг ташкиллашни рационал шаклларини анг-лаб олиш, ўйинлар ва мусобақаларда индивидуал ва гуруҳлар билан бажариладиган машқларда тактик усулларни мақсадга мувофиқ қўллаш орқали.
Топшириқнинг биринчи қисми таълим йўналишига эга (масалан, чигал ёзиш учун тавсия қилинган пойма-пой, чала машқлардан уларни кетма-кетлигига риоя қилиб комплекс тузиш), иккинчи қисми-назорат йўналиши (масалан, тузилган комплекс бўйича синф билан чигал ёзиш машғулотини ўтказиш).
Алгоритм типидаги таълим программаси аста-секинлик билан қийинлиги ошириладиган, бир-бири билан ўзаро боғлиқ комплексларни ва секин-асталик билан ҳаракат малакаларини муваффақиятли ўзлаштиришга йўналтирилган ўқув вазифаларини ўз ичига олади. Комплекс 5-6 сериядан ташкил топган ўқув вазифаларидан иборат.