Тошкент Тиббиёт Академияси

Кўрсатмалар: ИБС, миокард инфаркти.
Нохуш таъсири: брадикардия, холсизлик, диспепсия. Меъда ва ичак яра хасталигида қўллаш мумкин эмас. Тарқалган стенозланувчи атеросклерозда, гепатит, буйрак етишмовчилигида ишлатилмайди.
ПАПАВЕРИН – миотроп таъсирга эга бўлган спазмолитик, тож томирларни мўътадил кенгайтиради. Папаверин фосфодиэстераза ферменти фаоллигини қамал қилиб, цАМФни йиғилиб қолишга олиб келади. У эса ўз навбатида кардиомиоцитларда Са⁺⁺ ионларини боғлайди. Бундан ташқари папаверин катта томирларни ва артериолаларни кенгайтиради, жумладан бош мия томирларини, ички аъзоларнинг силлиқ мушакларини бўшаштириб, уларнинг спазмини даф этади. Папавериннинг антиангинал таъсири кучли эмас.
НО-ШПА – тузилиши ва фармакологик таъсири жихатдан папаверинга ўхшаш. Тож томирларни кенгайтириш таъсир кучи ва давомлиги папавериндан юқорироқ.
НОНАХЛАЗИН – фенотиазин унуми, нейролептиклик таъсирига эга эмас. Юракни тож томирларида қон айланиши тезлигини ошириш ҳисобига юракни қон билан таъминланишини оширади. Препарат миокарднинг кислородга бўлган заҳирасини кўпайтиради. Нонахлазин юракнинг β-адренорецепторларини фаоллаштиргани учун юрак иши ва систолик ҳажми сезиларли ўзгармаган ҳолда миокарднинг қисқариш кучини оширади.
Нонахлазинни ИБС (тинч ва зўриқишда ривожланадиган стенокардия) да ва инфаркт­дан кейин, ривожланган стенокардияда қўлланилади. Ҳуружларни олдини олиш мақсадида препарат таблетка сифатида, ҳуружларни бартараф этиш учун эритмаси ичилади. МИТдан яхши сўрилади. Нитроглицеринни қўллаш мумкин бўлмаган ҳолларда нонахлазин ишлатилади. Нонахлазиннинг шифо таъсири қабул қилишни бошлагандан 2-5 кундан кейин ривожланади. Препаратни яхши қабул қилишади, лекин катта дозаларда қон босимини тушириш ва бош оғриғи чақириш мумкин. Баъзан терининг қичишини ва эритематоз тошмалар кузатилади.
ОКСИФЕДРИН – кимёвий тузилиши бўйича фенилалкиламинлар гуруҳига киради, эфедрин ҳосиласи. Нонахлазинга ўхшаб юракнинг β-адренорецепторларини қўзғатади ва тож томирларни кенгайтиради. Унга нисбатан юрак қисқариш кучини камроқ оширади, тахикардия ривожланмайди, қон босимини туширмайди. Мембраностабилизаторлик хоссасига эга бўлганлигидан ва ҳаракат потенциали давомлилигини оширганлиги учун аритмияга қарши таъсир этади.
Оксифедрин стенокардияда қўлланилади. Ичилади. Терапевтик самарадорлиги ўртача. Юрак қисқариши кучининг ортиши кислородга бўлган эхтиёжини ўзгартирмасдан ривожланади.
ВАЛИДОЛ – ментолнинг изовалериан кислотаси ментил эфиридаги 25-30%эритмаси. Сувда эримайди. Рангсиз, ўзига хос ҳидли эритма. Таъсири бўйича ментолга ўхшайди. МНСга тинчлантирувчи таъсир кўрсатади. Тил остидаги совуқни сезувчи рецепторларни қўзғатиб, тож томирларни рефлектор йўл билан ўртача кенгайтиради. Стенокардия ҳуружларни бартараф этиш учун қўлланилади, таъсири тез бошланади, лекин 2-3 дан кейин оғриқ қолмаса тезлик билан нитроглицерин қабул қилиш керак.