Тошкент Тиббиёт Академияси

Умумий ҳаво олиб кетувчи вентиляциянинг қисмлари :

• 
  Ҳаво олиш жойи- вентиляция воситасида олиб кетиладиган ҳаво таркибига қараб юқорида (ҳаводан енгил сув буғлари, ацетон буғлари каби омилларни олиб кетишда) ёки хонанинг пастки қисмида ҳаводан оғир омиллар - чанг, симоб қурғошин, бензин буғлари жойлаштирилади;
  
• 
  Ҳаво олиб кетувчи кувурлар - олинган ҳавони ташқарига йўналтириш учун мулжалланган;
  

Ҳаво тозалаш иншоотлари - ташқи атмосфера ҳавосига чиқариладиган ҳавонинг таркибини гигиеник меъёрлар даражасига етказиш мақсадида махсус равишда ушланиб қолиши мумкин. Бундан ташқари электр зарядлар ёрдамида ёки эритилиб, кимёвий реакцияларга киришиб ушлаб қолиш амалга оширилади.
Ҳавони атмосферага чиқариш жойи.
Хонадан олинган ва тозаланган ҳаво ташқи атмосферага чиқарилади. Асосан бу жой бино томига ўрнатилади. Бу жой бино томининг энг баланд қисмидан 2-3 м баландликда жойлаштириш мумкин. Ундан паст холларда чиқарилувчи ҳаво қайта хонага кириши мумкин. Буни олдини олиш мақсадида ҳаво олиш ва чиқариш жойлари орасидаги масофа 5-8м бўлиши керак.
Маҳаллий вентиляция.
Маҳаллий ҳаво олиб кетиш мосламалари ҳам турли кўринишда бўлиши мумкин: (ҳаво тортувчи шкаф, ён томондан ҳаво тортувчи мури, қобиқ, панель ва бошқалар). Уларни кайси туридан фойдаланиш бевосита олиб кетилиши керак бўладиган омилни заҳарлигига ва технологик жараённи ўзига хослигига қараб танланади.
Бу мосламалар ичида энг юқори самара берадиган бу ҳаво тортувчи шкафдир. Чунки унинг уч тарафи ёпиқдир, бир тарафини керагида ёпиш мумкин. Шу сабабли ундан фойдаланилганда зарарли омилни хони ҳавосига чиқиш ҳавфи кам. Маҳаллий ҳаво олиб кетувчи мосламаларни самарадорлиги уларни ҳаво тортиш жойидаги тортиш тезлигига боғлиқ. Ҳаво тортувчи шкафлар олиб кетиладиган модда заҳарлигига қараб 0,5-1,5 м. сек.дан кам бўлмаслиги керак.
Маҳаллий ҳаво олиб келувчи вентиляциянинг ишлаб чиқаришда икки туридан фойдаланилади.

• 
  Иссиқ ҳаво пардалари- хоналарни йилни совуқ даврида хоналарни совиб кетишини олдиниолиш учун эшик, дарвоза атрофига ўрнатилади. Бу мосламадан иссиқ ҳаво чиқади. Совук ҳавони йўлини тусади.
  
• 
  Ҳаво душлари - иш жойларида ишловчиларга инфрақизил нурланиш даражаси 350 вт.м2 дан ортиқ бўлган ҳолда ўрнатилади. Бу мосламани урнатишдан мақсад ишловчини иссиқлик холатини яхшилаш (қонвекцион йўл билан иссиқликни чиқаришни таъминлаш) бўлганлиги сабабли чиқаётган ҳаво маълум ҳарорат ва тезликка эга бўлиши керак. Вентиляция ишлаб чиқаришда соғломлаштириш чора-тадбирларидан бири бўлганлиги сабабли, Меҳнат гигиенаси врачи унинг самарадорлигига баҳо бериши керак.