Тошкент давлат юридик университети фуқаролик ҳУҚУҚИ дарслик II қисм

3 §. Ошкор этилмаган ахборотга нисбатан ҳуқуқни бошқа
шахсларга ўтказиш тартиби

Ошкор этилмаган ахборот қонунан эгалик қилувчи шахс бу ахборот мазмунини ташкил этувчи маълумотларнинг ҳаммасини ёки бир қисмини бошқа шахсга лицензия шартномаси асосида бериши мумкин. Лицензия олган шартномаси асосида бериши мумкин. Лицензия олган шахсда ахборотлардан фойдаланишга бўлган ҳуқуқ билан бир вақтда ушбу ахборотдан бошқа шахсларнинг ноқонуний фойдаланишдан муҳофазаланиш ҳуқуқи ҳам вужудга келади. Ошкор этилмаган ахборотлар ичида ноу–хауни лицензия асосида ўтказиш кенг тарқалган. Баъзи адабиётларда ноу-хау соҳиби унга нисбатан мутлақ ҳуқуқи мавжуд бўлмагани учун уни бошқа шахсга топшириш лицензия шартномаси эмас, чунки бунда шартноманинг предмети бўлиб ноу- хаудан фойдаланишга бўлган мутлақ ҳуқуқ эмас, балки ноу- хаунинг ўзини топшириш ҳисобланади, деган қарашлар ҳам мавжуд¹⁰⁹. Ноу-хауни ҳиссадорлик (акциядорлик) жамиятлари, масъулияти чеклаган жамият, қўшма корхоналар, устав жамғармаларига эгаси томонидан улуш, ҳисса, пай сифатида қўшиши ҳоллари ҳам кўп учрайди.

Лицензия шартномасининг энг асосий шартларидан бири - топширилаётган ахборотнинг махфийлигини, сирлигини сақлашни таъ­минлаш. Бунда лицензиат зиммасига ахборотнинг конфиденциаллигини муҳофаза қилиш юзасидан тегишли чоралар кўриш мажбурияти юкланади.
Лицензиат ҳам ошкор этилмаган ахборотларни учинчи шахсларнинг ноқонуний фойдаланишидан муҳофаза қилинишида лицензиарларники каби ҳуқуқларга эга (ноқонуний фойдаланиш натижасида етказилган зарарни ундириш, ноқунуний фойдаланишни тўхта­тишни талаб қилиш ҳуқуқи ва ҳоказолар).
Маълумки, лицензия шартномаси маълум муддат давомида амал қилади. Бироқ ошкор этилмаган ахборот моддий - ашёвий эмас, ғоявий негизга эга. Бундай ахборот у билан танишган, хабардор бўлган шахсдан бегоналаштирилиши, хотирадан ўчириб ташлаш амалда деярли мумкин эмас. ФКнинг 1097- моддасига кўра, ахборотларнинг махфийлиги сақлаш мажбурияти, башарти тегишли мажбуриятлар ошкор этилмаган ахборот тариқасида қолаверса, лицензия шартномаси бекор бўлганидан кейин ҳам лицензиат зиммасида қолиши ҳақидаги қоидани назарда тутади(агар шартномада бошқача келишилган бўлмаса). Лицензияларнинг ошкор қилинмаган ахборотларга нисбатан фактик монополия мавқеини йўқиотиш билангина лицензиатнинг бу мажбурияти бекор бўлиши мумкин.