Toshkent davlat agrar universiteti termiz filiali qishloq xo’jaligi mahsulotlarini saqlash, qayta ishlash va mexanizasiya kafedrasi

O’lchashning xatolik me’yori. 
Paralel namunalarning natijalari o’rtasidagi ruxsat etilgan tafovut (usulning yaqinligi) 
quyidagilardan oshmasligi kerak:
- dinamometrda uzish, ikkita namuna bo’yicha ishonchlilik extimoli 0,9 bo’lganda - 
1,8 sN/teks (gk/teks);
- namunaning havo o’tkazuvchanligi bo’yicha - 0,3 sN/test (kg/teks), yoki LPS-4 
shkalasiga nisbatan 2,5% da Pa (mm, suv ustuni) da.
Ikki turli laboratoriyalardan olingan sinash natijalari yoki bir laboratoriyada turli xil 
sharoitda olingan sinash natijalarining o’rtasida tafovut (usulning tiklanishi) quyidagilardan 
oshmasligi kerak.
- dinamometrda uzish, ikkita namuna bo’yicha ishonchlilik extimoli 0,9 bo’lganda –
1,8 sN/test (kg/teks);
- namunaning havo utkazuvchanligi bo’yicha - 0,3…1,8 sN/test (kg/teks);
O’lchash vositalari, yordamchi qurilmalar. 
Dinamometrda yassi tutamli tolalarni uzishning usullari: riflyonli yoki pressli 
qisqichli DSh-3 yoki DSh-3M-2 dinanometrlari. Qisqichlar orasidagi masofa 3 mm, pastki 
qisqich tutish tezligi (300±15) mm/min:
Mexanik taram tayyorlagich MPU-1 va predmet oynachalariga tolalarni mexanik 
taxlagich MRV-1 to’plami (taramni mexanik yo’l bilan tayyorlash) yoki 80x165x20 mm 
o’lchamli duxoba qoplangan taxtacha va tolalarni taxlashda kerakli qisqich № 1 (taramni 
qo’lda tayyorlash): 
– Taramni o’rta qismini (10,0±0,1) mm uzunlikda kesuvchi qirqgich;
– VT-20 toroion tarozisi;
– 25x76 mm yoki 13x76 mm o’lchamli predmet oynachalari;
– 1 sm da 10 va 20 ta ignali metall taroqlar;
– PSV-1 markali proyeksiyali tola xisoblagich, yoki 120…250 marta kattalashtirib 
ko’rsatuvchi xar qanday markali mikroskop. 
O’lchash usullari. 
Solishtirma uzilish kuchi – tola uzilishiga olib kelgan eng katta kuchning, shu tola 
chiziqli zichligiga nisbati bilan aniqlanadigan kattalik. Ko’rsatkich tolaning 
mustaxkamligini tavsiflaydi. 
Yassi tutamlarda solishtirma uzilish kuchini aniqlash usuli, so’ngra bitta tola chiziqli 
zichlik birgalikda xisoblanadi. 
Namunning havo o’tkazuvchanligi bo’yicha solishtirma uzilish kuchini aniqlash bu 
ikki ko’rsatkichning o’zaro bog’liqligiga asoslanadi. Bu nisbat seleksion navlarning maxsus 
jadvallari bo’yicha belgilanadi. Sinash uchun namunaning massasi g’o’zaning seleksion 
naviga bog’liq ravishda belgilandi.