Texnika fakultеti qalandarova gulzoda umarbekovna

Murabbo tayyorlash usulini Rus avtorlari: Kvasenkov Oleg Ivanovich (RU)Troyanova Tat’yana Leonidovna(RU)Patent egasi: Kvasenkov Oleg Ivanovich (RU)Ixtiro murabbo ishlab chiqarish texnologiyasiga tegishli. Usulga ko’ra shaftoli, o’rik va feyxoa tayyorlash, shakar siropi tayyorlash, sanab o’tilgan, berilgan nisbatda olingan o’simlik komponentlarini, shakar siropini qo’shish, pishirish va qadoqlash. Olingan murabbo gerodietik ovqatlanishda foydalanish uchun biologik aktiv moddalar qatori bo’yicha balanslashtirilgan tarkibga egaligi, sirob qo’shib murabbo tayyorlashda tayyor maxsulotni quruq moddalar miqdori 73-76 % gacha pishirishili ko`rsatib o`tilgan.[13]
Povidlo ishlab chiqarish usuli: Avtorlar: Troyanova Tat’yana Leonidovna(RU),Kvasenkov Oleg Ivanovich (RU),Patent egasi: Kvasenkov Oleg Ivanovich (RU) Ixtiro povidlo ishlab chiqarish texnologiyasiga tegishli. Usulga ko’ra nok, olxo’ri, shaftoli va feyxoa tayyorlanadi, pishiriladi va eziladi; ular berilgan nisbatda aralashtiriladi, shakar qo’shiladi, qaynatiladi, issiq holatda qadoqlanadi. Olingan povidlo gerodietik ovqatlanishda foydalanish uchun biologik aktiv moddalar qatori bo’yicha balanslashtirilgan tarkibga egaligini ko`rsatib berganlar.[14] Russ olimlari Kvasenkov Oleg Ivanovich (RU)Patent egasi: Isaqova Lena Ivanovich (RU)
Ixtiro murabbo ishlab chiqarish texnologiyasiga tegishli. Usulga ko’ra limon tayyorlanadi va kesiladi, shakar siropi va pektinli eritma tayyorlanadi, pishiriladi va eziladi; ular berilgan nisbatda aralashtiriladi, shakar qo’shiladi, sanab o’tilgan va berilgan nisbatda olingan o’simlik mahsulotlari, shakar siropi aralashtiriladi, qaynatiladi, qaynatish oxirida pektinli eritma qo’shiladi, so’ngra qadoqlanadi. Olingan jem gerodietik ovqatlanishda foydalanish uchun biologik aktiv moddalar qatori bo’yicha balanslashtirilgan tarkibga egaligini kashf etigan.[15]Avtorlar: Tekut’yeva lyudmila Aleksandrovna (RU), Parfenova Tamara Vasil’evna (RU), Son Oksana Mixaylovna (RU), Korostileva Lyudmila Alekseevna (RU)Patent egasi: Ma’suliyati cheklangan jamiyat ”Arnika savdo markazi” (OOO ”Arnika savdo markazi” ) Murabbo tayyorlash uchun tarkib Ixtiro oziq-ovqat sanoatiga tegishli, xususan sog’lom ovqatlanish uchun natural mahsulotlar ishlab chiqarishga, hamda profilaktik xususiyatli meva-rezavor murabbo tayyorlashda qo’llanilishi mumkin. Murabbo tarkibi: kg/100kg tayyor mahsulotda: qand 90-96, yangi qovoq 25-32, yangi nok 70-76, ezilgan qandsiz oblepixa 1,8-2,2; pushtirang radiola ekstrakti 0,8-1,2; eleuterokokka ekstrakti 1,8-2,2; pektin 1,8-2,4.Taklif qilinayotgan ixtiro meva rezavor jemni profilaktik ta’sir sferasini kengaytiruvchi, bir vaqtda bu ta’sirning samaraliligini oshiruvchi yuqori biologik qimmatga va profilaktik xususiyatning keng spektriga egalini ko`rsatib berilgan. Rus olimlari Skripnikov Yuriy Georgievich(RU), Vinnitskaya Vera Fedorovna(RU), Akishin Dmitriy Vasilevich(RU), Perfilova Olga Viktorovna(RU), Korovkina Marina YUrevna(RU), Mitroxin Mixail Anatolevich(RU), Kuchina Alla Vsevolodovna(RU), Danilin Sergey Ivanovich(RU) lar qovoq murabbosi ishlab chiqarishdagi ikkilamchi xom ashyodan qovoq murabbo ishlab chiqarish usulini taklif qilishgan. Qovoq murabbodan olingan birlamchi maxsulotdan tayyorlangan qovoq murabbosini olish usuli, shu bilan xarakterlanadiki, xom ashyodan kompleks foydalanishni ko’zda tutib, qavoqning go’shtining qattiq joylari olinib xom ashyoda 50% va 50% taksimlanadi. Qovoq to`rtburchak shaklida kesilib qiyomga bo`ktiriladi. Bunda 100 kg qovoq go`shti chiqarish uchun quyidagi miqdordagi aralashma qo’llaniladi: qovoq go’shtining kattik joylari 97. Ixtiro qovok murabbosi bolalar va qandli diyabet kasaligi bilan kasallangan bemorlar uchun ri ishlab chikarishda , biologik aktiv qo’shimcha bo’lgan karotin, pektin moddalarga bo`y ko’rinishida ko’shishda tavsiya etiladi. [12]
Vladimir Manannikov qovoqning foydasi va zarari xaqida ilmiy tadqiqotlar olib borgan. Uning takidlashicha qovoq vitaminlarga va mikroelementlarga boy . Shuni aytish joizki , uning foydali tomoni juda ko’p, qovoqning urugi, xatto barglari xam ishlatiladi.Agar qovoq davomiy iste’mol qilinsa, u organizmning ichki organlarini narmol ishlashini ta’minlaydi. Qovoqda mikro elementlardan kaliy, kalsiy, magniy, kobalt, sink va temir , katta mikdorda vitaminlardan A,B,C,D, F,PP; urug’ida anchagina moy katron moddalar, organik moddalar, organik kislotalar, vitamin C ,B, karotin va boshla moddalar etida bir murcha mikdor kand moddasi, vitamin A,C,B₁,B₂ lar nikotinat kislotasi va karotinoidlar, barglarida askorbinat kislota, gullarida flavonoidlar va boshkalar bor. [13]:
Internet ma’lumotlari:1926 yil shimoliy Afrikada akademik Vavilov boshchiligidagi rus ekspeditsiyasi tomonidan qovoqning yovvoyi turlari aniqlangan. Bundan shunday xulosa chiqarish mumkinki, qovoq u erlarda qadimdan mavjud bo`lib, dunyoning boshqa joylariga shu erlardan tarkalgan. [14]
Изобретение относится к пищевой и консервной промышленности и может быть использовано при приготовлении варений. Зеленые плоды грецкого ореха сортируют, моют, бланшируют, очищают при помощи карборундовой машины, бланшируют, заливают сахарным сиропом, варят. Перед третьей варкой добавляют сироп, приготовленный на яблочной соке, меде и лимонной кислоте при следующем соотношении: зеленые плоды ореха грецкого - 35%, сироп сахарный - 44%, сок яблочный - 10%, мед - 10,5%, лимонная кислота - 0,5%. Это позволяет сократить технологический процесс, обеспечить равномерность очистки ореха, увеличить лечебные свойства готового продукта. 2 с.п.ф-лы.[15]
Изобретение относится к пищевой промышленности, конкретно к способу приготовления варенья. Способ приготовления варенья предусматривает подготовку растительных компонентов, приготовление сахарного сиропа, заливку растительных компонентов сахарным сиропом, варку до достижения содержания сухих веществ в сиропе 73-76% и фасовку. В качестве растительных компонентов используют киви, хурму и фейхоа, взятые в соотношении по массе сухих веществ 4:8:13, при этом к массе растительных компонентов дополнительно добавлены ягоды годжи в соотношении от 1% до 10% от общей массы сухих компонентов варенья. Данное изобретение позволяет получить варенье с улучшенными лечебными и вкусовыми свойствами [17]
Изобретение относится к пищевой промышленности, а именно к производству варенья из орехоплодных. Для получения высококачественного варенья из зеленых черных орехов, плоды черного ореха после сортировки по качеству, зрелости и размеру обрабатывают в горячем (85-90)^oС 5% растворе каустической соды в течение 20 мин, механическую очистку,промывку водой, после чего выдерживают в горячей воде (45-55)^oС в течение 10-12 ч с не менее 2 кратной сменяемостью воды, подвергают 5-кратному бланшированию по 15 мин. в горячей воде (85-90)^oС с удалением бланшировочных вод, подвергают 2-4-кратному увариванию до СВ 55%, причем 1 - 3 уваривание ведут в 45% с сахарным сиропом, лимонной кислотой, а 2 и 4 увариванне с добавлением недостающего по рецептуре сахара, а также кардамона, корицы и гвоздики, при следующем соотношении компонентов, мас. %: плоды зеленые черного ореха 55,1-55.5; сахар 44,1-44,5; лимонная кислота 0,3-0,31; кардамон 0,012-0,013; корица 0,035-0,037; гвоздика 0,043-0,05 [18]
Skripnikov Yuriy Georgievich(RU), Vinnitskaya Vera Fedorovna(RU), Akishin Dmitriy Vasilevich(RU), Perfilova Olga Viktorovna(RU), Korovkina Marina YUrevna(RU), Mitroxin Mixail Anatolevich(RU), Kuchina Alla Vsevolodovna(RU), Danilin Sergey Ivanovich(RU) lar qovoq pastasi ishlab chikarishdagi ikkilamchi xom ashyodan qovoq kukuni ishlab chikarish usulini taklif qilishgan. Ixtiro non va konditer sanoati uchun ozik ovkat biologik qo’shimchalarini ishlab chiqarilishiga tegishlidir. Qovoq pastasidan olingan ikkilamchi maxsulotdan tayyorlangan qovoq kukunini olish usuli, shu bilan xarakterlanadiki, xom ashyodan kompleks foydalanishni ko’zda tutib, qobiq va go’shtining qattiq joylari shuningdek, urug’ining qobig’i quruq moddalar massa ulushi xom ashyoda 30% va 10% taksimlanadi. Keyin infrakizil quritish kurilmasida 10 % namlik qolgunga kadar quritilib, infrakizil nurlar ta’siri ostida mikrobiologik muvofiklashib, maxsulotdagi vitaminlarning kiymati maksimal darajada saklanadi. Quritilgan bu maxsulotlar bir-biri bilan aralashtirilib, kukunsimon zarrachalar o’lchami 200 mkm gacha kattalikda maydalanib kukun xolatiga keltiladi, keyin qadoqlanib istemolchilarga jo’natiladi. Bunda 100 kg qovoq kukuni chikarish uchun quyidagi mikdordagi aralashma ko’llaniladi: qovoq po’sti va go’shtining kattik joylari 97, qovoq urug’i pusti 3. Ixtiro qovok pastasi ishlab chikarishidan chikkan ikkilamchi maxsulotdan kukun tayyorlanib, uni non va konditer maxsulotlari ishlab chikarishda , biologik aktiv ko’shimcha bo’lgan karotin, pektin va tolalar ko’rinishida ko’shishda tavsiya etiladi. [19]
Vladimir Manannikov qovoqning foydasi va zarari xaqida ilmiy tadqiqotlar olib borgan. Uning takidlashicha qovoq- vitaminlarga va mikroelementlarga boy . Shuni aytish joizki , uning foydali tomoni juda ko’p, qovoqning urugi, xatto barglari xam ishlatiladi.Agar qovoq davomiy iste’mol kilinsa, u organizmning ichki organlarini narmol ishlashini ta’minlaydi. Qovoqda mikro elementlardan kaliy, kalsiy, magniy, kobalt, sink va temir , katta mikdorda vitaminlardan A,B,C,D, F,PP; urug’ida anchagina moy katron moddalar, organik moddalar, organik kislotalar, vitamin C ,B, karotin va boshla moddalar etida bir murcha mikdor kand moddasi, vitamin A,C,B₁,B₂ lar nikotinat kislotasi va karotinoidlar, barglarida askorbinat kislota, gullarida flavonoidlar va boshkalar bor. [20]:

Qovoqning kimeviy tarkibi. Unda hamma zarur bo’lgan vitamin va mikroelementlar mavjuddir.

Kimyoviy tarkibini osonlashtirish uchun, biz jadval tuzdik. Asosiy e’tiborni kaloriyasi ko’rsatilgan yerga qaratamiz. 100 gramm maxsulotda, qovoqda atigi 22 kkal.Bundan ko’rinadiki u, parxezli, mazali va foydalidir.

100 gramm	Suv	Oksillar	yo’glar	Uglevodlar	Kaloriya
Kovok	91.8 .	1.3 g.	0.3 g.	7.7 g.	22 kkal (92 kDj)

Mireral tarkibi: Temir(Fe), Kaliy (K),Kalsiy (Ca), Magniy (Mg)

Asosiy vitamnlari: E,A,C,D,F,PP,T, gruppa B
Qovoqning foyda va foydali xususiyatlari



O’zining chiroyi va xushbichimliligi bilan u ko’zni xatto yomon xavoda ham quvontirib kayfiyatimizni tiklaydi. Vitamin va mikroelementlarning xilma -xilligi uni bolalar parxezli taomlari menyusidagi maxsulotlardan biriga aylantirdi. Undan tayyorlangan assortimenlarga boy ovqatlar , o’zining betakror ta’mi va mazasi tufayli har qanday kishining og’zida qoladi. Vitamin T.Muxim bulgan ingridientdir , chunki boshqa sabzavotlarda u o’ta kam uchraydi . U vitamin tufayli organizmga og’ir bo’lgan taomlar ancha osonlik bilan xazm buladi. Bu sabzavotni iste’mol qilish semizlikdan aziyat chekayotgan odamlarga tavsiya qilinishi foydadan xoli emas.Ushbu vitamin tufayli qovoqning sog’likka foydasi kattadir. Axir u trombotsitlar ishlab chiqarishni rag’batlantiradi, anemiyaning oldini oladi va qonning quyilishini yaxshilaydi. Bunda maxsulotning ozukaviy kiymati(100 gr.)fakat 22 kkal. dir.Bu ko’rsatkich, sabzovotning har xil parxezli taomlar uchun foydali ekanligidan dalolatdir.Sog’lik uchun foydali bu oltin sifat maxsulot-ko’pgina kasalliklarga qarshi dorilarni o’zida saqlaydigan qimmatli aptekadir. Ko’p tajribalardan isbotlanganki, qovoqning foydasi benixoya kattadir. Uning zarari ham bor. Noxush oqibatlarning oldini olish uchun u bilan yaxshilab tanishish zarur. Qovoq shamollashga qarshi, tomirlarni kengaytiruvchi, tozalovchi, yara bitiruvchi xususiyatlarga ega. Ma’lumki, uning eti asab sistemasiga tinchlantiruvchi bo’lib ta’sir qiladi, oshqozon ichak trakti faoliyatini normallashtiradi, moddalar almashinuvini rag’batlantiradi, siydik va o’t sekretsiyasini yaxshilaydi. Yaqinda, qovoqda shunday modda topildiki, u tuberkulyoz tayoqchasini yuqotish xususiyatiga ega ekan. Qovoq ,odam organizmidan ortiqcha suyuqlikni, xolesterinni va shlaklarni chiqaradi. Uning ajoyib xususiyati- qarish jarayonini xam sekinlashtirar ekan.Qovoqdan tayyorlangan ovkatlar yurak-qon tomir kasalliklarida foydalidir.Maxsulotdagi kaliy shishlarni kamaytiradi,yurak ritmini barkarorlashtiradi,qon tomirlarini mustaxkamlaydi.Temir va vitamin A tufayli esa qovoq qoni yaxshilaydi,bu bilan kamqonlik dardiga chalingan odamlar ovqat ratsionida ilk o’rinlarda turadi. Bu maxsulot bilan teri kasalliklari-ekzema, kuyish,xusnbuzar va teridagi ba’zi nuqsonlar davolanadi.Karotinning bisyorligi ko’z ko’rish qobiliyatini yaxshilaydi.Jigar va buyraklarga xam qovoq foydali.Ayniqsa,organizm uchun qovoqning sarik kasallikdan keyin reabilitatsiya davridagi foydalari bebaxodir. SHifokorlar sistit pielonefrit va ba’zi siydik kasalliklarida ham tavsiya kilishadi. Tarkibida pektinlarning ko’pligi organizmdan xolestirenni chiqaradi.Maxsulot saraton kasalligiga qarshi xususiyatlarga ega degan fikrlar ham bor. SHuni aytish joyizki,maxsulotni xom holida iste’mol qilish tavsiya etiladi.Biroq muzlatilgan qovoq ham o’zida barcha elementlarni saqlab qolar ekan. Bunday saqlash yilning istalgan paytida o’zimizni va yaqinlarimizni xursand kilish imkoniyatini beradi.Qovurilgani xam barcha foydali moddalarni saqlab qoladi