Т р. Мавзулар Соат

Мундарижа

Т.р.	Мавзулар	Соат
1.	Кириш. Ўсимликлар интродукцияси фанининг предмети, мақсад ва вазифалари	2
2.	Ўсимликлар интродукциясининг қадимги дунё, ўрта асрлар ва цивилизациялар давридаги тарихи.	2
3.	Ўрта Осиёга ўсимликлар интродукцияси тарихи	2
4.	Ўсимликлар интродукцияси назариясининг ривожланиши	2
5.	Ўсимликларни интродукция қилиш методлари	2
6.	Ўсимликлар интродукцияси натижаларини баҳолаш	2
7.	Дунё мамлакатларида ўсимликлар интродукциясининг ривожланиши	2
8.	МДХ давлатларида ўсимликлар интродукциясининг ривожланиши	2
9.	Маданий ўсимликларнинг келиб чиқиши	2
10.	В.И.Вавиловнинг маданий ўсимликларни келиб чиқиш марказлари тўғрисидаги таълимоти	2
11.	Интродукция шароитида ўсимликларнинг ўсиши ва ривожланиши	2
12.	Ботаника боғлари. Уларнинг ўсимликлар интродукцияси назарияси ва амалиётини ривожлантиришдаги роли	2
13.	Озиқ-овқат, зиравор ва эфирмойли ўсимликлар интродукцияси	2
14.	Доривор ўсимликлар, ем-хашак ва техник ўсимликлар интродукцияси	2
15.	Манзарали, камёб ва йўқолиб бораётган ўсимликлар интродукцияси	2
	Жами	30 соат

Кириш

Ўсимликлар интродукцияси билан инсон ўзининг деҳқончилик фаолияти бошланган даврда шуғуллана бошлаган. Бунга унинг яшаш, овқатланиш ва ҳимояланиш зарурати мажбур қилган. Айрим ҳолларда “стихияли” ёки “режали” интродукция атамалари ишлатилади. Лекин аслида жуда қадим замонларда ҳам, моҳияти тўлиқ англанмаган ҳолда инсоният интродукцион фаолият билан шуғулланган. Унга тарихда мисоллар жуда кўп. Уларнинг айримларини эслатиш кифоя:

Қадимги Мисрликлар Пунт (ҳозирги Эфиопия) мамлакатига юриш қилиб, ўзлари танимайдиган бир қанча ўсимликларни олиб келишган ва ана шу ўсимликлар кейинчалик сарой ва эҳромларни безашда ишлатилган. Хитойликлар Ўрта Осиёдан мун (беда) ўсимлиги уруғини олиб кетишган ва у кўп асрлар энг асосий ем хашак ўсимлиги сифатида хизмат қилган. Ажнабий ўсимликлар кўпчилик динларда ҳам асосий маросимларни ўтказишда хизмат қилган. Олиб келинган ўсимликларга илоҳий тус берилган, улар айрим касалликларни тузатади, деб ишонилган. Бундай одатлар айрим жойларда ҳануз сақланиб қолган. Инсонларни у ёки бу ўсимликка айланиб қолганлиги тўғрисида ҳам кўплаб афсоналар тўқилган.
Шундай бўлишига қарамасдан ўсимликлар интродукцияси, бошқа фанлар сингари, ўзининг ички қонуниятларига эга бўлиб, уларни англаш қатъий илмий ёндашувни талаб қилади ва бу билан охир-оқибатда юксалиш характери касб этади. Ҳозирги кунда глобал масштабда ўсимликлар табиий заҳиралари камайиб, истеъмол қилинаётган маҳсулотларнинг миқдори кўпайиб бораётган бир шароитда ўсимликлар интродукциясининг инсон ҳаётидаги ўрни ортиб бормоқда. Ўсимликлар генетик ресурсларининг ботаника боғларида сақлаш, оқибатда улардан инсон эҳтиёжларини қондириш мақсадида фойдаланиш ўсимликлар интродукцияси фани олдида янги вазифаларни белгилайди.