Т р. Мавзулар Соат

4. Камёб ва йўқолиб бораётган ўсимликларни реинтродукция қилиш.
Интродуктор интродукцион тажрибанинг икки жиҳати билан тўқнаш келади:
1 - йўқолиб бораётган турнинг генетик фондини сақлаш ва уни қадимдан ўсган жойига реинтродукция қилиш (бу йўқалиб кетаётган турни сақлашдаги фаолияти);
2 – интродуцент билан ишлаш – заҳирадаги турни табиатда ҳам сақлаб қолган ҳолда маданийлаштириш.
Интродукцион тажрибада бу жараён қуйидаги тартибда бажарилади: табиий популяция – интродукцион популяция – маданий популяция ва яратилган нав популяцияси (мақсадли танлов амалга оширилганда).
Бу схема анча мукаммал ўйланган, асрлар давомида ижобий натижа кўрсатган. Бунда турнинг генетик фондини йўқотиб қўйиш хавфи йўқ. Аксинча, интродуктор турли усуллардан фойдаланиб, унинг бирор хусусиятни кучайтириши, маълум бир мақсадга йўналтирилган ўзгаришларни амалга ошириши мумкин.
Айниқса турни табиий ареалига, уни эволюция жараёнида фитоценоздаги бошқа турлар билан муносабатлари шаклланган жойга қайтариш жиддий эътиборга молик.
Реинтродукция ёрдамида маълум хўжалик аҳамиятига эга – доривор, манзарали ёки фойдали ўсимлик турларини тиклаш имкониятига эга бўлинади.
Популяцияни тиклаш масаласи қўйилганда, гап фақат айнан шу популяция устида, муайян фитоценозда шаклланган ва бир биридан экологик ёки бошқа тўсиқлар билан ажратилган тур вакллари устида бориши керак.
Тадқиқотчи интродукция, ундан кейин камёб ва йўқолиб бораётган турларни реинтродукция қилиш устида изланиш олиб борар экан, у алоҳида ўсимлик билан эмас балки бутун бошли популяция билан иш кўради, шу сабабли бу тадқиқотларни популяциялар интродукцияси деб аташ ҳам ўринли бўларди.