Statistik kuzatish uslubiyoti

Ishlab chiqilgan eksperiment ma’lumotlarni yig’ish usuli hisoblanib, 
bunda tadqiqotchi tanlanmaning eksperimental birliklarining xususiyatlari 
ustidan to’la nazorat o’rnatadi. Bu eksperimentlar odatda eksperimental 
birliklari,
davolash
guruhi va 
nazorat
guruhi kabi, guruhlarini o’z ichiga 
oladi
 

---

Statistik ma’lumotlarni to`plash va qayta ishlash usullari
29 
uchun ular zarur bo’lishi mumkin. 
Ishlab chiqilgan eksperiment ma’lumotlarni yig’ish usuli hisoblanib, 
bunda tadqiqotchi tanlanmaning eksperimental birliklarining xususiyatlari 
ustidan to’la nazorat o’rnatadi. Bu eksperimentlar odatda eksperimental 
birliklari,
davolash
guruhi va 
nazorat
guruhi kabi, guruhlarini o’z ichiga 
oladi 
Ma’lumotlarni yig’ish qaysi usuli ishlatilayotgandan qat’iy nazar, ehtimoldan 
yiroqki, ushbu ma’lumotlar ayrim bosh to’plam orasidan tanlab olinadi. Biz analitik 
statistikasini qo’llashni xoxlasak, biz 
reprezentativ tanlanmani
olishimiz kerak. 
Masalan, prezidentlik saylovlari yili davomida amalga oshirilgan siyosiy 
so’rovnomani ko’rib chiqamiz. Faraz qilaylik, sotsiolog barcha 145 millionta 
ro’yxatdan o’tgan saylovchilardan amaldagi AQSh prezidentini qo’llab-
quvvatlaydiganlarning foizini baholashni istaydi. So’rov olib boruchiga tanlanma 
uchun to’plangan amaldagi prezidentning o’z shtatidagi saylovchilarning so’rovi
 ma’lumotlari asosida baholashni asoslash be’mani hisoblanadi. Ushbu baholash 
deyarli albatta yuqori bo’ladi; shuning uchun, u juda ishonchli bo’lmaydi. 
Reprezentativ tanlanmaning talablarini qondirish uchun eng keng tarqalgan 
usuli tasodifiy tanlanmani tanlashdan iboratdir.