Statistik kuzatish uslubiyoti

 
 

---

Statistik ma’lumotlarni to`plash va qayta ishlash usullari
27 
2.4. Statistikada jamlash: turlari va mohiyati
Statistik jamlash (svodkalash) deganda har kuni radio va televizorda 
beriladigan informatsiyani tushunmaslik kerak. Yuqorida ta’kidlaganimizdek 
informatsiya ma’lum bir ishning bajarilishi to’g’risidagi operativ ma’lumotdir. 
Statistik jamlash deganda to’plangan ma’lumotlarni ilmiy tekshirishdan 
ko’zlangan maqsad va vazifalar nuqtai-nazaridan qayta ishlash tushuniladi. 
Qoida tariqasida, ma’lumotlarni uch xil yo’l bilan olishingiz mumkin:
2
 
1. Chop etilgan manbalardan; 
2. Ishlab chiqilganeksperimentdan; 
3.Kuzatish tadqiqotlardan (masalan, so’rovdan). 
Ba’zan ma’lumotlar to’plami Siz uchun allaqachon to’plangan va
chop etilgan 
manbalarda
, masalan, kitob, jurnal yoki gazetalarda mavjud. Misol uchun, Siz 50 
shtatda ajralishlar to’g’risida ma’lumotlari(ya’ni, 1000 aholi boshiga ajralishlar 
soni)ni o’rganmoqchisiz va umumlashtirmoqchisiz. Siz bu ma’lumotlar majmuini 
AQSh hukumati tomonidan har yili chop etiladigan AQShningStatistik sharxidan 
(shuningdek boshqa ko’plab ma’lumotlar majmuasini) topasiz. Xuddi shunday, yangi 
uy-joy qurish uchun oylik ipoteka arizalar bilan kimdir qiziqsa bu ma’lumotlar 
majmuini hukumatning boshqa nashri hisoblanadigan Joriy biznes sharxidan topadi. 
Chop etilgan ma’lumot manbalarining boshqa misollari The Wall Street Journal 
(moliyaviy ma’lumotlar) va Sport yangiliklari (sport axborotlari) larni o’z ichiga 
oladi. Hozirgi vaqtda Internet (Umumjahon to’qilma) chop etilgan manbalardan 
ma’lumotlarni olish uchun oson bo’lgan vositalasini taqdim etadi. 
Ma’lumotlarni yig’ishning ikkinchi usuli