Meva sabzavotlar mahsulotlar tovar sifatining asosiy ko’rsatkichlarini aniqlash

Meva sabzavotlar mahsulotlar tovar sifatining asosiy ko’rsatkichlarini aniqlash

www.themegallery.com

Mevalar va sabzavotlar

Ayniqsa, bu borada meva uzum, kartoshka, sabzavot va poliz mahsulotlarini saqlash va qayta ishlashga alohida e’tibor berish lozim.

Mahsulot yetishtirish ortib borgai sari, uni saqlash va qayta ishlash usullari ham takomillashib, yangi zamonaviy omborxona va qayta ishlash korxonalari bunyod etilmoqda.

Hozirgi kunda qishloq xo’jaligi mahsuloti sifatini aniqlashning o’lchov (laboratoriya), ro’yxatga olish, hisob-kitob, organoleptik, sasiologik, ekspert uslublari mavjud.

Mahsulot sifati ko’rsatkichlari qo’yidagilardan tashkil topgan:

Ro’yxatga olish uslubi.
Hisob kitob uslubi
Organoleptik uslub
1
3
2
Ro’yxatga olish uslubi. Bu usluborqali muayyan hodisalar, narsalar yoki harajatlarni ko’zatib va hisobga olib boriladi. Ro’yxatga olish uslubi muayyan hodisalarni hisobga olish (masalan, sinovlar vaqtida buyumning ishdan chiqishi, turkumdagi no’qsonli buyumlar miqdori) bo’yicha olingan axborotlarga asoslanadi.

Hisob kitob uslubi: Bu uslubga ko’ra mahsulot sifati ko’rsatkichlari uning parametrlariga nazariy va (yoki) empirik bog’lanishidan foydalanish asosida amalga oshiriladi.

Hisob-kitob uslubida mahsulot sifati ko’rsatkichlari boshqa uslublar vositasida olingan parametrlar qiymatidan foydalanilgan hisoblashlar yordamida aniqlanadi (bashorat qilinadi).

Bu mahsulot sifati ko’rsatkichlari qiymatini ko’rish, hid bilish, eshitish, sezish, ta’m bilish orqali aniqlash uslubidir. Bu uslub vositasida mahsulotning tashqi ko’rinishi, ta’mi, hidi, rangi (tusi), tarkibi, konsistensiyasi, maydalanish darajasi aniqlanadi.

Organoleptik uslub:

Sasiologik uslub: Bu uslub mahsulot sifati ko’rsatkichlari qiymatini mahsulotning haqiqiy yoki nazarda tutilgan iste’molchilar fikrini to’plash va tahlil qilish asosida aniqlashni nazarda tutadi.

Sasiologik uslubda iste’molchilar fikrini jamlash og’zaki so’rovlar yoki maxsus anketa – so’rovnomalarni tarqatish, konferensiyalar, kengashlar, ko’rgazmalar, degustasiyalar o’tkazish orqali amalga oshiriladi.

Ekspert uslubi: Bu uslubga ko’ra mutaxassis-ekspertlar guruhining mahsulot sifati to’g’risidagi xulosalari ishlab chiqiladi. Boshqa, ancha obyektiv uslublar (o’lchov, texnologik, fizik-kimyoviy kabilar) samarasiz bo’lganda yoki vaziyat taqozosi bilan rad etilganda ekspert uslubiga murojaat qilinadi.

Qishloqda sanoat ishlab chiqarishi va qurilishni jadal rivojlantirish, meva sabzavot mahsulotlarini qayta ishlash bo’yicha zamonaviy texnika hamda texnologiyalar bilan jihozlangan ixcham korxonalarni tashkil etish chora- tadbirlarini amalga oshirishdan iborat.

Adabiyotlar ro’yxati

1. A.Rasulov «Sabzavot, kartoshka va poliz maxslotlarini saklash». T. «Mexnat», 1996 y.
2. R.Oripov va boshk. «Qishlok xujalik maxsulotlarini saklash va kayta ishlash texnologiyasi». T. «Mexnat», 1991 y.
3. Ye.P.Shirokov, V.I.Polagayev. «Xraneniye i pererabotka produksii rasteniye-vodstva s osnovami standartizasii i sertifikasii». Moskva. «Kolos», 2000 y.
4. Yu.G.Skripnikov. «Texnologiya pererabotki plodov i yagod». Moskva. «Agropromizdat», 1988 g.