Sine ira et studio

H6 (2) – PLINIUS Epistulae 3.16 (9-13) > EP. 3.16 (p.78, rr. 1 - 6); D. Arria was vastbesloten haar man in de dood te volgen (1)

1 Ex quo ^249 manifestum est ei^250 consilium pulcherrimae mortis^251 non subitum^252 fuisse. Quin etiam, cum Thrasea^253 gener eius deprecaretur, ne mori pergeret, interque^254 alia^255 dixisset: ‘Vis^256 ergo filiam tuam, si mihi pereundum^257 fuerit, mori mecum?^258’, 5 respondit: ‘Si tam diu tantaque concordia vixerit^259 tecum quam ego cum Paeto, volo.’

Uit deze woorden is het duidelijk dat voor haar het plan/besluit voor een zeer mooie dood niet plotseling is geweest. Ja zelfs, toen haar schoonzoon Thrasea (haar) smeekte om niet bij haar besluit te blijven om te sterven, en hij onder andere had gezegd: ‘Wil je dus dat jouw dochter, als ik zou moe-ten sterven, met mij sterft?’, antwoordde zij: ‘Als zij zo lang en met zo’n grote eendracht/harmonie met jou zal hebben geleefd als ik met Paetus, wil ik (dat).’

H6 (2) – PLINIUS Epistulae 3.16 (9-13) > EP. 3.16 (p.78, rr. 7 - 12); D. Arria was vastbesloten haar man in de dood te volgen (2)

Auxerat^260 hoc responso curam suorum^261; attentius^262 custodiebatur; sensit et ‘Nihil agitis’ inquit; ‘potestis enim^263 efficere, ut male moriar, ut non moriar, non potestis^264.’ Dum haec dicit, exsiluit^265 cathedra adversoque parieti caput 10 ingenti impetu impegit et corruit. Focilata ‘Dixeram^266’ inquit ‘vobis inventuram me ^esse quamlibet duram ad mortem viam, si vos facilem negassetis^267.’

Met dit antwoord had zij de zorg van de haren/haar familieleden vergroot; zij werd nauwlettender bewaakt; zij merkte (het) en zei: ‘Jullie doen onnodige moeite; want jullie kunnen bewerken/ bewerkstelligen, dat ik op een slechte/pijnlijke manier sterf, (maar) jullie kunnen niet bewerken/ bewerkstelligen, dat ik niet sterf.’ Terwijl ze dit zei, sprong ze op van haar leunstoel en met een enorme kracht stootte zij haar hoofd tegen de muur ertegenover en zakte in elkaar. Toen ze weer was bijgebracht, zei ze: ‘Ik had jullie gezegd dat ik iedere (mogelijke) harde weg naar de dood zou vinden/zou hebben gevonden, als jullie (mij) de makkelijke (weg naar de dood) zouden hebben geweigerd.’