Shuningdek, 0 ‘zbekistonda fizika va texnikaning taraqqiyoti

2 1 -  § .  T o ‘g ‘ri  chiziqli  tekis  o ‘zgaruvchan  harakatda 

k oord in atan in g  vaqtga  bog'liqlik  grafigi.

T rayek toriya  ten glam asi

Jism larning  erkin  tushishi  va  yuqoriga  tik  otilgan  jism ning 

harakati  tekis  o'zgaruvchan  harakat  ekanligini  bilamiz  (19  va  20- 

§  larga q.).  Shu  harakatlar uchun  koordinataning vaqtga bog'liqlik 

grafigini  ko'rib  chiqaylik.

1. 

Jismlarning erkin  tushishida harakat qonuni va harakat grafigi. 

Bu  masalani  hal  etish  m aqsadida  yetarlicha  og'irlikdagi  kichik 

sh a rch an in g   b iro r  h  b ala n d lik d a n   erkin  tu sh ay o tg an in i  k o ‘z 

oldim izga  keltiraylik.  S harchaning  koordinatalarini  aniqlashda 

harakatning  fototasviridan  foydalaniladi.  F o to ap p arat  zatvorini 

birday  vaqt  oraliqlarida  ochib  sharcha  harakatining  bir  lahzali 

fotosurati  olinadi  va koordinata o 'q id a  tegishli  belgilar qoldiriladi. 

K oordinata  boshidan  belgilargacha  bo'Igan  m asofalar  bevosita 

o'lchanadi.

Tajriba natijalari jadvalga kiritilgan.