Shuningdek, 0 ‘zbekistonda fizika va texnikaning taraqqiyoti


moddiy  nuqtaning  harakat  yo ‘nalishi  abssissa  o'qi  bilan  58°2Г  burchak



Download 13,37 Mb.
Pdf ko'rish
bet39/365
Sana30.12.2021
Hajmi13,37 Mb.
#98245
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   365
Bog'liq
[O`lmasova M 1-qism]

moddiy  nuqtaning  harakat  yo ‘nalishi  abssissa  o'qi  bilan  58°2Г  burchak 

hosil  qilar  ekan.

X

у

 = 2x -   3

0

- 3

1

- 1

2

1

3

3

4

5

5

7

6

9

7

11

8

13

Moddiy nuqtaning t =  0 dagi vaziyati yQ =   1  +   2t =   1  va x0 =  2 +   t =   2 

koordinatalar  bilan  aniqlanadi,  bu  koordinatalar  grafikda  A  nuqtaning 

vaziyatiga mos keladi.

3- 

masala.  Metro eskalatori harakatlanmay turgan yo'lovchini  1  minut 

davomida ko‘taradi.  Harakatlanmayotgan eskalatordan yo‘lovchi 3 minutda 

ko'tariladi.  Yo'lovchi harakatlanayotgan eskalatorda yurib, qancha vaqtda 

ko'tariladi?

Berilgan:  tx =   1  min  =  60 s;  t2 =   3  min  =   180 s.

Topish kerak:  t — 1

Yechilishi.  Eskalatorning uzunligini  / orqali belgilab olamiz.  U  holda 

5 — M. 0 ‘lmasova 

65


bo'ladi,  bu  yerda  v  yo‘lovchining  Yerga  nisbatan  harakatlanayotgan 

eskalatordan yurib ko'tarilish tezligi bo'lib, bu tezlik eskalatorning harakat 

tezligi  u,  bilan  yo'lovchining  tinch  turgan  eskalatordan  yurib  ko'tarilish 

tezligi  u,  ning yig'indisiga teng bo'ladi:  v = v t  +  vv  chunki  ikkala  harakat 

ham bir tomonga yo'nalgan.  U vaqtda tezliklarni

/



=  —  va 

v2  = —



h 

ekanligini  e ’tiborga olsak,  v  uchun

« 

i



и = — i- — = / 

ifodani  hosil qilamiz.  Demak,

t -

t2 

t{ t2

_ i __  

*1

fi +t2 

h + h  

h  t2

bo'ladi.

Hisoblash:

180 s -60s 



. c

1  = --------------- = 4э s.

180 s + 60 s

4- 


masala. 

A  va  В  shaharlardan  ikkita  avtobus  bir vaqtda  bir-biriga 

tomon yo'lga chiqdi.  Shaharlar orasidagi masofa 200 

km 


ga teng. A  shahardan 

chiqqan avtobus В shahardan chiqqan ikkinchi avtobus bilan uchrashgungacha

km

120  km  yo'l  bosib  o'tdi.  Agar  keyingi  avtobusning tezligi  5 0 ^ ^   bo'Isa,

birinchi  avtobusning tezligi  qancha  bo'lgan? Avtobuslar qancha  vaqtdan 

so'ng bir-biri  bilan  uchrashgan?

Berilgan: s =   200 km =   2  •  105m,  5,  =   120 km  =   12  ■

  104m,

, n  km 

.  .  m

u2  = 5 0 ----= 14— .

soat 

s

Topish  kerak:  u(  — ?,  1 — ?

Yechilishi. Ikkala avtobus bir vaqtda yo'lga chiqqani uchun ular uchrashuvga 

qadar bir xil  vaqt  o'tgan.  Birinchi  avtobusning tezligini  w,  bilan,  ikkinchi 

avtobusning  bosib  o'tgan  yo'lini  .^ =  5 — 5,  bilan  belgilasak,  masalaning 

shartiga ko'ra 

66



va  t = —

v 2

i l  _  5~ 5i 



v2 

v 2

ifodalarni  yozish  mumkin,  bunda  t — avtobuslarning  bir-biri  bilan 

uchrashguncha  ketgan vaqt.  Ikkala ifodani birgalikda yechib,  t>,  ni topamiz.

Hisoblash:

5-  masala.  Poyezd  ikki  stansiya orasidagi  masofani  72 

o'rtacha

tezlik bilan  20  minutda o ‘tdi.  Tezlashib olish va tormozlanish birgalikda 4 


Download 13,37 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   365




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish