Shuningdek, 0 ‘zbekistonda fizika va texnikaning taraqqiyoti



Download 13,37 Mb.
Pdf ko'rish
bet42/365
Sana30.12.2021
Hajmi13,37 Mb.
#98245
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   365
Bog'liq
[O`lmasova M 1-qism]

34-  rasm.

Д t = f l -

t2

bo'ladi.  Koordinata boshini A nuqta bilan bog‘laymiz 

(34-  rasm).

Birinchi  sharcha AB balandlikkacha  ko'tariladi, 

so'ngra  BA va AO masofalarni birin-ketin bosib o‘tib 

pastga tushadi.  Sharchaning  В nuqtadagi tezligi 0 ga 

teng (l>b = 0), tushayotganda  A nuqtadagi tezligi esa 

boshlang'ich o, tezligiga teng bo'ladi.  Birinchi sharcha 

uchun harakat qonunlarini  (31) va (32) formulalarga 

ko'ra yozamiz:



68


VB  = V\ 

у|  = VB  + & 2’  h = VlXl +^ Xl>

bu  yerda  x,  —  birinchi  sharchaning  AB masofani,  t 2—  BA  masofani  va 

Tj — AO masofani o'tishi  uchun  ketgan vaqtlari.

Bu ifodalardan

-  _ ui 


-   _ ° i 

-  _-у,±т/«12 +2«Л 

t , - — ,  t 2 - —  va  t

3

  = ------------------- .







g

Ma’lumki, vaqt musbat qiymatlarnigina oladi, shu sababli

u, 

К  


2

Л 

x3  = — L +  _ L  + _





\ g  

S

bo'ladi.  Binobarin,  birinchi  sharchaning  harakatlanish  vaqti  quyidagiga 

teng boMadi:

i>i 


U| 

и? 

2 h 

v

и? 

2

Л



h  — Ti  + 

T2

  + хз  — 



— 

+ i|  •> + 



+ il—


2

”+ 


• 







\ g '  





\ g  

g

Ikkinchi  sharcha  h balandlikdan  v2 boshlangMch  tezlik bilan  tushadi, 

binobarin,  ikkinchi  sharchaning harakat  tenglamasi

h = v2t2 

+^l2 

ko‘rinishga ega boMadi.  Bu ifodadan /, ni topamiz:



v 2

2h

h



2

  + 



h  

g

Shunday qilib,  sharchalarning Yerga tushish  paytidagi At vaqt oraligM

_

К

2



 h

'

I

|b



?

+

1

1>2

2 h

-T ------

~T + —

1

Г



g



}

\

g

/

ifodadan aniqlanadi.



69




Mustaqil yechish uchun masalalar

1. Jism koordinatalari x, =  lm, y t  = 5 m bo‘lgan nuqtadan koordinatalari 



x2

 

= 5  m,  y2 = — 2  m  bo'lgan  nuqtaga  siljidi.  Chizma  chizib,  nuqtaning 



ko'chish vektorini va uning koordinata o'qlaridagi proyeksiyalarini toping.

2. Ikkita moddiy nuqta tekislikda 3 

va 5  -j-  tezliklar bilan harakatlanadi.

Tezlik  vektorlari  orasidagi  burchak  45°.  Bir  moddiy  nuqtaning  ikkinchi 

moddiy nuqtaga nisbatan tezligini toping. Vaqt o'tishi bilan nuqtalar orasidagi 

masofa qanday o'zgaradi?

m

3.  Boshlang'ich  tezligi  15  —  bo'lgan  jism  0,5 



tezlanish  bilan

harakatlanmoqda. Jismning 0,2 minutda bosib o'tgan yo'lini va oxitgi tezligini 

toping.

4.

 Jism 4 s vaqt ichida 56 m masofani bosib o'tdi, uning tezligi harakat 

davomida  1,5  marta kamaydi.  Harakatni tekis sekinlanuvchi deb hisoblab, 

tezlanishning kattaligini toping.

5.  Poyezd stansiyadan 0,2  -y   tezlanish bilan  harakatlana boshladi va

k m


tezligi  36  -----  ga  yetganda  2  minut  davomida  tekis  harakatlandi,  so'ng


Download 13,37 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   365




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish