|
Vagon kuzovi asosan yo‘lovchilarni joylashtirish va tashish uchun mo‘ljallangan. Bundan tashqari, kuzov ichiga va pastki qismiga har xil uskuna va agregatlar o‘rnatilgan.
Kuzovning asosiy qismiga tomi va poli ustiga yotqizilgan metall qoplamasi kiradi. Kuzov ramasi (72-rasm) shveller tipidagi metall balkasidan iborat. Ramasi ikki ko‘ndalang balkalardan tashkil
72-rasm. Kuzov ramasi:
1 — old tarafi; 2 — ko‘ndalang balkalar; S — yon taraf;
4 — shkvoren balkasi; 5 — yelka balkasi.
164
topgan. Ular elektr kontakt yo‘li bilan payvandlangan. Yon qismi esa vertikal ustunlardan iborat bo‘lib, past qismi 2 mm qalinlikdagi metall qoplamasi bilan mahkamlanadi.
81—717,5 modeli vagonlar kuzovi mashinist xonasi va yo‘lov- chilarni tashish saloniga bo‘linadi. Ularning devori ikki qavatli qilib metall qoplamasi bilan ajratiladi va ular orasi tovush o‘tkazmaydigan materiallar bilan to‘ldiriladi.
Kuzov poli faner bilan qoplanadi va ular orasiga ikki qatlamli azbestning 4 mm qalinlikdagi shitlari mahkamlanadi. Bundan tash- qari, mashinist xonasiga shovqin kirmasligi uchun 5—6 mm qalinlik- dagi faner vintlar yordamida mahkamlanadi, so‘ng ustidan 3,7 mm qalinlikda linoleum KN-3 yoki PF-002 shpatlovka yordamida yopishitriladi. Pol tagida shkvornli balkalar yonida lyuklari bor. Khu lyuklarni ochib, tortuvchi elektr dvigatellar, reduktor va kardan o‘qlari tekshirilib turiladi. Kuzov ichiga va yuqori qismiga 3 mm qalinlikda plastik yopishtirilib mahkamlanadi. Kuzov eshiklari to‘rttadan bo‘lib, har ikkala tarafdan va salonning ichida ikkita ikki tarafga ochiladigan ikkita maxsus eshiklardan iborat. Ular maxsus qulf-kalit bilan jihoz- langan. Asosiy eshiklarning bir tomoni havo yordamida (silindr), ikkinchi tomoni esa birinchi tomoni bilan zanjir yordamida uzviy bog‘langan.
43-§. Vagon avtoulagich
Metro vagonlarini bir-biriga ulashda avtoulagichdan foydala- niladi. Bu avtoulagich vagonlar bir-biriga yaqinlashganda avtomatik ravishda ulanadi (73-rasm). Bundan tashqari, elektr kontakt quti- chasi elektr simlarni ham avtomat ravishda ulaydi. Elektr tizimi esa pnevmatik havo yordamida ulanadi. Avtoulagich boshi, ya'ni korpusi quyilma 74-rasmda ko‘rsatilgan tarzda bo‘lib, uning ichida esa ulanadigan mexanizmi joylashgan.
Ulanish mexanizmi ikki yelkali diska shakliga o‘xshash bo‘lib, qulf o‘qi (5)ga o‘rnatilgan va unga halqa (6) mahkamlangan. Qulfi
(4) va halqasi qaytarish prujinasi bilan mahkamlanadi. Vagonlarning birlashish jarayoni asta-sekin bir-biriga yaqinlashishi, 1,5 km/soatdan oshmagan holda, halqa (3) ikkinchi vagon avtoulagichining konus shaklidagi joyidan sirg‘alib, bir vaqtda qulf qismini aylanib, 1 chuqurchasiga kelib tushadi va mahkam qulflanadi. Xuddi shu alfozda halqa ham ishlaydi. Halqalar joyiga tushib, qaytarma pritseplari ish joyiga joylashgach, avtossepkalar to‘liq ulanadi.
165
7S-rasm. Avtoulagich tuzilishi:
1, S — xomutlar; 2 — shayba; 4 — avtoulagich boshi; 5 — blokirovka sektori; 6 — uch yurituvchili kran; 7 — shekovina; 8 — elektr kontakt qutichasi; 9 — sterjen; 10 — qo‘l bilan ishga tushirish uskunasining o‘qi; 11 — yengcha; 12 — pnevma- tik silindr; 1S — uzib qo‘yish krani; 14 — sirpangich;15 — pastki prujina stakani; 16 — balansir; 17 — saqlanish skobasi; 19 — tortish uskunasining yuritgichi; 20
— o‘q; 21 — havo yuradigan quvur; 22 — avtoulagich boshining korpusi; 2S — klapan stakani; 24 —mahkamlaydigan trubka; 25 — burchak (yFoльниk).
74-rasm. Avtoulagich boshi:
1 — qulfning kemtik joyi; 2 — avtoulagich cho‘yanli boshining korpusi; S, 6 — halqa; 4 — qulf; 5 — qulf o‘qi; 7 — sektor bloki- rovkasi; 8 — elektr kontakt qutisini ishga tushirish dastagi; 9 — richag; 10 — tort- qich; 11 — qaytaruvchi prujina.
Vagonlarni ulash va ularni ajratishdan oldin elektr kontakt qutichasi o‘chiriladi. Vagonlarni ajratish esa tortqich (10) orqali bajariladi.
166
44-§. ARAVACHA
Metro vagonining aravachasi ikki o‘qli bo‘lib, metro vagonla- rini to‘g‘ri yo‘naltirishga yordam beradi va unga tushgan og‘ir- likni tortib, tormoz kuchlarini relsga uzatadi. Har bir vagon ikki- ta aravachadan iborat bo‘lib, ularga ikkitadan tortuv dvigatellari o‘rnatilgan.
Aravachaning ramasi gorizontal ikkita uzun balkadan iborat. Unga ko‘ndalang qilib o‘rta qismiga balkasi boltlar yordamida mahkamlangan. Balkalar qalinligi 10 mm bo‘lib, unga tavr shakli berilgan. Uning yon tarafidan har xil kronshteynlar o‘rnatilgan (75-rasm).
75- rasm. Aravacha:
1 — reduktor osmasi; 2 — asosiy osma; S — buksa osmasi; 4 — tormoz tayanchi; 5 — rama; 6 — bosh rama; 7 — juft g‘ildiragi; 8 — DK—1 tezlik datchigi; 9 — kardan muftasi; 10 — tormoz bloki; 11 — dvigatel; 12 — tormoz silindri.
Aravachaning texnik ko‘rsatkichlari
G‘ildirakning diametri, mm 780
G‘ildirakning tipi. quyma
167
Bazasi (ikki g‘ildirak oralig‘i), mm 2100
Og‘irligi, kg 7550
O‘qlarning soni 2
Totuv dvigatelining mahkamlanishi ramasiga o‘rnatilgan Ressorasiga ikki qavatli buramali prujinalar o‘rnatilgan G‘ildirakning ramasiga mahkamlanishi shtamp yordamida
Ressoralarning pasayishi, mm 35
Buksa rolikli
Dvigatelining quvvati, kW 2×114
Tortuv dvigatellarning ishlash uslubi tramvay va trolleybus- larnikidan farq qilmaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
