Qurilish materiallarining asosiy hossalari 1 Umumiy ma’lumotlar

Санитария-техникаси буюмлари–(қўл ювгич, унитаз, ванна ювиш идишчалари ва ҳ.) асосан оқ гилдан, фаянс ёки ярим чинни эса турли қоришмалардан тайёрланади. Қоришма массаси таркибига каолин, оловбар-дошли гил, кварц, шамот(пиширилган лой) киради. Буюмлар гипс қолипларда қуйиш усулида қолипланади. Қолипдан чиқариб олингандан кейин буюмлар қуритилади.
3.5. Оддий пишиқ ғиштнинг мустахкамлигини
аниқлаш (2-тажриба иши)


Ғ

3.8-расм. Ғиштнинг сиқилишга мустаҳкамлигини аниқлаш мақ- садида синаб кўриладиган куб шаклидаги намуна

иштнинг сиқилишдаги мустаҳкамлик чегарасини аниқлаш тартиби қуйидагича: синаш учун танланган ғиштлар (ўртача намуналардан бешта ғишт олинади) диск аррали станокда қоқ ўртасидан арралаб, икки тенг қисмга бўлинади. Ушбу яримтали ғиштлар маркаси 400 дан паст бўлмаган портландцементдан тайёрланган қоришма ёрдамида устма–уст ёпиштирила-ди, бунда қоришма қатламининг қалинлиги 5 мм дан кам бўлмаслиги, яримтали ғиштларнинг арра теккан юзалари қарама-қарши тарафга қаратилган бўлиши лозим. Ғиштларни бир-бирига ёпиштириш ва ён юзаларини текислаш учун ётиқ ва силлиқ текисликка ойна (юзига ҳўллаб қоғоз ёпиштирилган шиша пластинка) ётқизилади. Ойна юзидаги қоғозга 3 мм қалинликда цемент қоришма чапланади ва яримтали ғишт босилади, ғишт устига яна қоришма ётқизиладида иккинчи яримтали ғишт бостирилади. Сўнгра ғиштнинг устига қоришма ётқизилади ва унинг устки юзига ҳам ойна қопланади, чоклардан ситилиб чиққан қоришма сидириб ташланади ва қаторларнинг ён томонлари пичоқ билан қириб текисланади.
Яримтали ғиштлардан ҳосил қилинган намуна шаклан кубга ўхшаши керак (3.8-расм). Тайёрланган намуна-ларни тажрибахонада нам шароитда 3-4 кун сақлаб, қоришма қатлами қотгандан кейингина уларнинг сиқилишдаги мус-таҳкамлигини текшириш керак.
Сиқилишдаги мустаҳкамлик чегара-сини аниқлаш чоғида намунани гидравлик пресснинг пастки таянчига шундай ўрнатиш керакки, унинг геометрик маркази таянч маркази тўғрисида жойлашсин. Шундан кейин пресснинг юқоридаги таянчи намуна устига тушириб қўйилади ва пресс ишга туширилиб, намуна то емирилгунча сиқилишга синалади.
Сиқилишдаги мустаҳкамлик чегараси R_сиқ, МПа қуйидагича аниқла-нади;
(3.1)
бу ерда P-бузувчи куч, H; S-ғиштнинг куч қўйилган юзаси, мм².
Сиқилишдаги мустаҳкамлик чегарасининг ўртача қиймати бешта намунани синаш натижалари ўртача арифметик сони сифатида ҳисоблаб чиқарилади. Булардан ташқари,синовларнинг энг кичик натижалари ҳам ёзиб қўйилади.