Qurilish materiallarining asosiy hossalari 1 Umumiy ma’lumotlar

Issiqlik o‘tkazuvchanlik. Materialning bir yuzasidan ikkinchi yuzasiga issiqlik oqimini o‘tkazish xususiyatiga issiqlik o‘tkazuvchanlik deyiladi.
Issiqlik o‘tkazuvchanlik koeffitsienti prof. V.P. Nekrasovning hisoblariga ko‘ra quyidagi formula orqali aniqlanadi:

bu erda : _m – materialning o‘rtacha zichligi, g/sm³.
Mustahkamlik. Materiallarni tashqi kuchlar ta’sirida sodir bo‘ladigan ichki zo‘riqishlarga qarshilik ko‘rsatish xususiyatiga mustahkamlik deyiladi.
Siqilishdagi mustahkamligi. Materialning siqilishga bo‘lgan mustahkamligi (R_siq) quyidagi formula bilan aniqlanadi:
kg/sm², N/m², MPa
bu erda: R_buz - namunani buzuvchi kuch, kg; N;
namunaning kesim yuzasi, sm² ; m².
Izoh: (1 MPa  10 kg/sm³ ga teng)
Materiallarning egilishdagi mustahkamligi. Bu materialning tashqi eguvchi kuchga qarshilik ko‘rsatish xususiyatidir. Egilishga bo‘lgan mustahkamlik chegarasi (R_eg)quyidagi formula orqali aniqlanadi:
kg/sm², N/m², MPa
bu erda: R - buzuvchi kuch, kg; N;
l- tayanch o‘qlar orasidagi masofa, sm; m;
v - namunani eni sm; m;
namunani balandligi sm; m.
Bulardan tashqari hisoblash ishlarida ma’lum bo‘lgan geometrik formulalardan (hajm, yuza va aylana diametrini aniqlash) foydalanilgan.

Керамик материаллар ишлаб чиқаришдаги инновацион технологиялар.

Сопол материаллар ва буюмлар турли-туман ўлчамга, шаклга, физик-механик хоссаларга эга бўлади ва турли мақсадларда фойдаланилади. Аммо уларни ишлаб чиқариш технологик жараёнининг асосий босқичлари тахминан бир хил бўлади ва хом ашё материалларни қазиб олиш, хом ашё массани тайёрлаш, қолиплаш, қуритиш, пишириш, пиширилган буюмларни навларга ажратиш ва омборда сақлашни ўз ичига олади.
Гил қазиб олиш. Сопол материаллар ва буюмларни ишлаб чиқариш учун гил, одатда, бевосита корхона яқинида жойлашган очиқ конлардан эксковаторлар ва бошқа машина ҳамда механизмлар ёрдамида қазиб олинади. Корхонага гил кузови ағдариладиган вагонеткаларда, рельс йўлларда, автосамосваллар, тасмали транспортерлар, канат йўл вагонеткалари ва транспортнинг бошқа турлари билан ташилади.