Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги Тошкент врачлар малакасини ошириш институги

Физик даволашга кўрсатмалар.
Ж ароҳат ўчоғи соғлом ш акл- 
л а н и ш и д аврида кальций хлорид ва дим едрол б илан эл ек тр о ­
ф о р ез ўтказилади. Қ олдикди и н ф и лтрац и ял ард а ўч оқ оч и лган - 
дан кейин йод, лид аза билан эл ек троф орез қи ли н ад и ва ф лю к- 
то р и за ц и я л а н а д и .
О ғиз ш и л л и қ қ о б и қ қавати актином и кози касалликлар ичи- 
да нисб атан асорати қолм аслиги б илан характерлидир: од ат­
да турли д аво л аш усуллари ва и м м у н о т е р о п и я н и к о м п л ек с
қўллаш да, ял л и ғл ан и ш ж араён и тезда тўхтатилади. Ш и каст- 
ловчи ом илларни йўқотиш , танад ан ёт м оддаларни олиб таш - 
л аш ва о ғи зн и н г ги ги ен и к ҳолатини яхш илаш к асал л и кн и д а - 
волаш да муҳим аҳам ият касб этади.
Г О Н О К О К К Л И С Т О М А Т И Т
О ғиз бўш лиғи ш и л л и қ қ о б и қ қавати н и н г гон ококк а и ж а- 
ро ҳ атл ан и ш и - 
гонококкли ст ом ат ит
к а м д а н -к а м учрайд и. 
К асаллик, о н ан и н г туғиш аъзоларидан \оми-аага ўтади. А йрим 
вақтларда, туғруқхона д о ял ари д ан туғдириш вақтида ёки ч ақ - 
алоқни парвариш қилиш пайтида болага ю қиш и мумкин. О дат­
да, бир вақтда гон ококка и и н ф ек ц и я бола о ғзи н и , б урни, кўз 
к о н ю н кти васи н и иф лослайди. Г онококкли стом ати т катгалар- 
да ҳам учрайди. К. И. К ариш ованин г ф икрича, го н о к о к к !и сто­
матит аслида жуда кўп кузатилади; саб аб и , б и р и н ч и д ан , б у­
рун ва оғи з бўш лиғи кўпчиликда гонорея учун тек ш и р и л м ай - 
ди: и к к и н ч и д а н , сто м ато л о ги я ва с то м а р и н о л а р и н го л о ги я д а
бем орлар б ош қа ш и коятлар б илан ўзи билм аган ҳолда айнан 
шу го н о ко кк л и стом атитдан ш и к о ят қилади; у ч и н чи д ан , го- 
н ореял и стом атит кўпинча, субъектив сезги л ар си з кечади ва 
бем орлар врач га мурож аат қилм айдилар.
Охирги йилларда катталар ораси да ж и н си й аъзолар о р қ а- 
л и тарқаладиган гонореялар кўпайган. Бунда кўпинча, ю тқин 
ва бодом часим он безлар, айрим ҳолатларда стом атит, ги н ги ­
вит, лари н ги т ривож ланади. О ғиз бўш лиғи ш и л л и қ қ о б и қ қава- 
ти ж ароҳатл ан и ш и го м о сек су ал и ст-эр к ак л ар д а, я ъ н и , о р о ге- 
нитал алоқа қиладиганларда кузатилади.
О ғиз бўш лиғи ш и л л и қ қ о б и қ қаватида ва ю тқинда гонорея

---

Oiia бўшлит шшииқ ҳавати ва лабнши ўзига хос юқумли хамда паразитар касалликлари
79
ҳеч қ ан д ай б е л г и л а р с и з кеч ад и . Б у н д а, а й н и қ с а б о л ал ар д а 
сўриш ҳаракати бузилм аган бўлади. К атталарда кам ҳолатлар- 
д а, том оғда о ғр и қ ва та на ҳарорати н и н г кўтарилиш и кузати ­
лади. Г онококкли с то м ати тн и н г б и ри н чи белгиси - қи зари ш , 
ш и ш , ш и л л и қ қ о б и қ қаватн и н г қисм ан э р о зи яс и , кўк -й и р и н г- 
л и ш и л и м ш и қ с е к р ет аж р ал и ш и ди р. К а с а л л и к д аво л ан м аса, 
о қи б ати оғи р л аш и б , лунж , ти л , м илк ш и л л и қ қ о б и қ қавати- 
даги э р о зи я ва яра катталаш ади. Я рача ю за ж ой л аш ган , унча 
катга бўлм аган нотўғри ш аклли четлари кам ти л и н ган бўлиб, 
ю м ш оқ, кам оғриғуш , с а р и қ -к ў к и ш б ўлиб, аж ралм ада го н о ­
к о к к топ и л ад и ва таш хис тасдиғутанади. Г истология тек ш и р и - 
ш ида ял л и ғлан ган ж араён да эп и тел и й л ар ости бириктирувчи 
плазм али ҳуж айралар и н ф и л тр ац и яси кузатилади.
Г онореяли стом ати тл арн и д авол аш да, худди с и й д и к -ж и н - 
сий йўллар гон о р еяси н и