Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги Тошкент врачлар малакасини ошириш институги

Клиник кўринишида; 
иф лос с а р и қ рангда ўлган тўқим а ҳоси- 
ласи билан қопланган вулқонсим он яра ҳосил бўлади, оч қизил 
рангдаги қисм ан қаттиқдаш ган яра 2-4 см катталикда бўлиш и 
ан и кд ан ган . А сосий я р ага я қ и н соҳада к и ч к и н а ярал ар ҳосил 
бўлиш и м ум кин. Я ра атроф идаги ш и л л и қ қ о б и қ қават қи зар- 
ган ва ш иш ган. Я ллигланиш ж араёни алвеолалар ў с и қ ш и л л и қ
қ о б и қ қаватга - м илкка ўтиш да қисм ан ш и ш ад и , м и л к юзида 
ўлган тўқим а яралари ҳосил бўлади, уларни ол ган и м и зд а б и ­
роз қонайди. А йрим ҳолатларда чуқур ш и л л и қ қ о б и қ остки қа- 
ватигача, мускул ва ҳазто суяккача борадиган н екроз яралар 
вужудга келади. К ўпинча бундай чуқур ж ароҳатли яра қатти қ 
танглайда ж ойлаш ганда кузатилади. О ғиз ш и л л и қ қ о б и қ қава- 
ти ж ароҳати н и н г ўткир ш иш и натиж асида к асал л и к н и н г д а с ­
тлаб ки кунларида овқат еганда, оғи зн и очганда ва ёпганда му- 
ш акл ар торти ш и ш и натиж асида кучли о ғр и қ пайдо бўлади.
С уб ъ екти в сезги лар кам ай и б б ори б , к ей и н ч ал и к йўқолиб 
кетиш и м ум кин, л еки н оғиздан йирингли нохуш ҳид келиш и 
сакд ан и б қолади. Соҳага я қ и н ж ойлардаги л и м ф а тугунлари 
катгалаш ади ва огриқли бўлади. К ўпчилик ҳолларда к а с ал л и к ­
н и н г д астлаб ки 2-3 кунида тан а ҳарорати 37,5-38°С га кўтари- 
лади. Қ о н тар к и б и д а унча катта ўзгар и ш л ар кузати л м асад а, 
қисм ан л е й к о ц и то зн и н г чапга эги л и ш и ва қон чўкувчанлиги 
(Қ Ч Т ) тезл аш и ш и сезилади.
Я рали тур и д ан та ш қ а р и қал б аки ш и л л и қ қ о б и қ си л и ёки 
В енсан а н ги н а си н и бўғм али тури кузатилади. Ж ар аён кў п и н - 
ча бод ом ч аси м он безда кузати л и б , с а р ғи ш -к ў к қоплам ҳосил 
қилади. Я л л и гл ан и ш белги л ари атроф тўқ и м ага ум уман тар - 
қалм аган бўлади. Қ о п л а м ол и б та ш л а н га н д а н к е й и н с е к и н - 
л и к б илан э п и ти л и за ц и ял а н у в ч и гр ан у л яц и я қолади. В ен сан ­
н и н г қоп л ам ш а к л и д аги а н ги н а си яр а л и ш а к л и га н и сб атан
кам учрайди.
К асалли к бош лангандан 2-3 ҳафта ўтгач, с е к и н л и к билан 
ч ек и н а бош лайди. К ам дан -кам ҳолатларда, хасталик д аво л ан ­
м аса, сурункали тавсиф да кечади, узо қ в а қ т й и р и н гл и -н ек р о - 
ти к ж араён м илк четлари бўйлаб давом эти б , кей и н би рл ам -

---

Они буш-шт luiLiiuK қавати ва лабнинг ўзига хос юқумли хамда паразитар касалшюшрг
83
чи яра эп и тел и зац и ял ан ад и . В енсан ан ги н аси га 
ташхис -
к а ­
сал л и к н и н г к л и н и к кўри н и ш и ва си м б и о з ф узоспираллари то ­
пилиш и асосида қуйилади. Венсан ан ги н аси н и н г