"kompyuterlashgan loyihalash tizimlari" fakulteti "elektronika va asbobsozlik" kafedrasi "qattiq jismli datchiklar"

 
12-Amaliy mashg‘ulot 
Sanoatda xaroratni o’lchashning turli usullari mavjud bo’lib ular bir-biridan o’zining 
afzallik va kamchiliklariga ega xisoblanadi. Xarakatlanuvchi, doimiy ishqalanish 
tasiri ostida bo’luvchi obheklarni xaroratini o’lchashda infraqizil xarorat datchiklari 
yuqori ishonchlilikka egaligi bilan ajralib turadi. Pirometr har-xil sirtlarning 
haroratini masofadan o’lchash uchun mo’ljallangan yuqori aniqlikdagi termometr 
bo’lib, uning ishlash printsipi obhekt chiqaradigan infraqizil to’lqinlarning 
amplitudasini o’lchashga asoslangan. Qurilmaning optik tizimi nurlarni qabul qilib, 
fokuslab ularni detektorga yo’naltiradi. Xosil bo’lgan issiqlik energiyasini elektron 
qurilmalar o’lchaydi va obhektning sirt haroratini 
hisoblab chiqadi. 
Biz taklif etayotgan mikrokontrollerli xaroratni 
kontaktsiz o’lchash qurilmasi
MLX90614 harorat 
datchigi asosida qurilgan bo’lib u haroratning -70 dan 380 
° C gacha bo’lgan diapazonda o’lchashga imkon beruvchi 
infraqizil kontaktsiz haroratni o’lchash vositasidir. 
Datchik IQ sezgir termopil detektori mikrosxemasidan va 
bitta 
mikrosxemaga 
o’rnatilgan 
ASIC 
signal 
shakllanturgichdan iborat. Datchik raqamli SMBus
22 – rasm datchik

---

protokolida kalibrlangan signal uzatish imkoniyatiga ega bo’lib, 0,02 ° S xatolik 
bilan o’lchash imkonini beradi. U SMBus protokolida ishlasa ham, lekin I2C portini 
qo’llab quvatlaydi. 
MLX90614 datchigida 4 ta chiqish oyoqlari mavjud bo’lib datchigning ishchi 
kuchlanishi 3.6V dan 5V gacha, ammo 3.3V versiyasi ham mavjud. SDA va SCL 
chiqishli I2C pinlari mavjud. SDA - bu ketma-ket mahlumotlar porti va SCL - bu 
I2C aloqasi uchun ishlatiladigan ketma-ket takt portidir. 
Texnik xususiyatlari 
1. Ishchi kuchlanishi: 3.6V dan 5Vgacha 
2. Tok kuchi: 1.5mA 
3. Obhektning harorat o’lchash diapazoni: -70 ° C dan 382 ° C 
4. Atrof-muhit harorati diapazoni: -40 ° C dan 125 ° C gacha 
5. Aniqlik: 0,02 ° C 
6. O’lchash burchagi: 80 ° 
7. Obhekt va sensor o’rtasidagi masofa: taxminan. 2 sm-5 sm 
Printsipial sxemada MLX90614, Arduino, displey va dasturiy taminot yordamida 
o’lchov qurilmasini yig’ishimiz va xarakatlanuvchi, doimiy ishqalanish tasiri ostida 
bo’luvchi obheklarni xaroratini o’lchashimiz imkonini beradi. Datchikdan olingan 
signallar Arduino mikrokontrollerida qayta ishlanadi natijalar I2C protokoli asosida 
elektron displeyga uzatilib obhekt xaroratini indikatsiya qiladi.