2 Ўзбекистон республикаси

ва 
мустақиллик
. 
Бунда 
ўқувчиларнинг янги материални идрок қилишда нафақат таърифлар ва 
шартли белгиларни, балки уларнинг ҳаѐтий ҳодисалар, жараѐнлар билан 
боғлиқ бўлган мазмунини ҳам тушунишини талаб этади. Онглилик ва 

---

57 
фаоллик чизмачиликка ўргатишда асосий тамойиллардан бири сифатида 
ўқитувчини ўқувчиларни график билимларни онгли равишда эгаллашга, улар 
моҳиятини мустақил аниқлаш қобилиятларини шакллантиришга ундайди. 
Ўқувчиларда кузатувчанлик, хотира, диққат, фазовий тасаввур ва мантиқий 
фикрлаш каби қобилиятларнинг ривожлантиришга хизмат қилувчи ўйин 
дастурлари ўқувчиларнинг онгли равишда мустақил фикрлашга ўргатади. 
6. Таълимда кўрсатмалилик
. Кўрсатмалилик таълим жараѐнининг 
сифатини орттиради, ўқувчиларнинг билим олишини осонлаштиради. 
Электрон 
қўлланмада 
мавзуларнинг 
мазмунига 
мос 
келадиган 
материалларндан унумли ва тўғри фойдаланиш, ўқувчиларнинг ўтилаѐтган 
материалларни 
ўзлаштиришга 
бўлган 
қизиқишини 
таъминлайди. 
Компьютерда анимацион кўргазмали дарс ишланмалари ўқувчиларнинг ѐши, 
ўзига хос характер хусусиятларини инобатга олган ҳолда содда, тушунарли 
тарзда ишлаб чиқилган бўлиб, ўқувчиларда фазовий тасаввур ва образли 
ҳамда мантиқий фикрлашни ривожлантиради.
7. 
Таълимнинг ўқувчиларга мос бўлиш
. Мослик қоидасини таълим 
мазмунини болаларнинг куч-қувватига қараб «енгиллаштириш» эмас, 
аксинча, ўқувчиларнинг савиясига мувофиқ равишда, аста-секин чуқурроқ ва 
мукаммал билимлар бериш тушунилади, яъни билиш жараѐни: осондан 
қийинга; соддадан мураккабга; маълумдан номаълумга тамойили асосида 
амалга ошади. 
Ўйин дастурларини тузишда айнан мослик қоидасига алоҳида эътибор 
берилди. Масалан, «Чархплак» ўйини 3 та турдан иборат бўлиб, осондан 
қийинга қараб ўзгариб боради. Яъни ўқувчиларнинг билим даражасини 
уларнинг нечанчи тургача ўта олишлари билан аниқлаш мумкин. 
8.