2 Ўзбекистон республикаси

 
2.9-расм. Детални хаѐлан кесиб, қирқимни тасвирлаш жараѐни 
Ўқувчилар лавҳани кўриб бўлишгандан сўнг ўқитувчи улардан нима 
кўрганликлари ва нимани тушунганликларни сўрайди. Бунда ўқувчиларни 
эркин фикрлашларига қўйиб берилади. Шу вазиятда ўқитувчи устомонлик 
билан нима учун деталнинг кесилганлигини, қирқимга қандай эҳтиѐж 
бўлганлигини уқдириб ўтади ва мавзуни эълон қилади (2.10-расм). 
 
2.10-расм Қирқимлар мавзуси сарварағининг кўриниши 
Электрон қўлланмада берилган ўқув режалари асосида қирқимларнинг 
ҳар 
бир 
турини 
ва 
белгиланишини 
юқорида 
баѐн 
қилинган 
видеолавҳалардагидек 
анимациялар 
ѐрдамида 
ўқитувчи 
томонидан 
тушунтириб борилади (2.11, 2.12- а,б-расмлар). 

---

70 
 
2.11-расм. Поғонали қирқимни ҳосил қилиш учун деталнинг 
текислик билан хаѐлан кесилиши анимацияси 
 
2.12-расм. а) Детални хаѐлан кесиш орқали кўнгдаланг қирқимни 
ҳосил қилиш анимацияси; б) кесим ва қирқимни солиштириш 
Охиридаги лавҳада кесим ва қирқимнинг фарқини яққол кўрсатиб 
тушунтириш, ўқувчиларнинг ѐдида қолади. Дарсни мустаҳкамлаш учун 
карточка топшириқлардан фойдаланиш мумкин. Карточкада ўтилган мавзу 
бўйича иккитадан савол ва битта амалий топшириқ берилади. 
 
5-мавзу: Кесимлар
Дарс мақсади. 
Таълимий мақсад:
ЎқувчиларгаДТСда қабул қилинган кесимлар ҳақида 
тушунча бериш ва уларнинг шартли белгиланишини ўргатиш. 
Тарбиявий мақсад
: Ўқувчиларга кесимларни бажаришни ўргатиш орқали 
ўқувчиларда касбий сифатларни шакллантириш.. 
Ривожлантирувчи мақсад
: Кесимга оид чизмаларни тўғри бажариш ва 
ўқиш кўникмаларини ривожлантириш. 

---

71 
Дарсда қўлланиладиган методлар: Муаммоли таълим методи,
Кўргазмали қўлланмалар: Электрон ўқув қўлланма, кўргазмали 
плакатлар ва моделлар. 
Методик тавсиялар: бу мавзу ҳам қирқимлар мавзусида ўтилганидек, 
кесимларнинг чизмалардаги аҳамиятини очиб бериш орқали тушунтирилади. 
Электрон қўлланмада кесимларнинг ҳосил бўлиши ва белгиланиши ҳам 
қирқимдагидек анимация тарзида ишлаб чиқилган. 
Бу ерда ўқитувчидан юксак педагогик маҳорат талаб қилинади, чунки 
тайѐр материални ўқувчиларга қизиқарли қилиб етказиш, ҳаѐтий ва касбий 
мисоллар ѐрдамида уларнинг чалғишига йўл қўймаслик, дарсни жонли 
ўтишига сабаб бўлади. Кесимларнинг белгиланиши қўлланма матнида қоида 
тарзида берилган ва уларга оид чизмалар келтирилган. Сичқонча 
кўрсаткичини берилган чизмалар устига олиб борилса, қизил рангда ўчиб-
ѐниб, кесимларнинг белгиланиши яққол тасвирланади. 
Дарсни мустаҳкамлаш учун “Лабиринт” ўйини тавсия этилади.