2 Ўзбекистон республикаси

 
6-мавзу: Резьбали бирикмалар
Дарс мақсади. 
Таълимий мақсад:
Ўқувчиларга винт чизиқлар ва винт сиртлар ҳамда 
резьбалар ҳақида тушунча бериш, уларнинг шартли тасвирланиши, 
белгиланиши ва бажарилишини ўргатиш. 
Тарбиявий мақсад
: Ўқувчиларга винт чизиқлари ва сиртларини ҳосил 
бўлишини, резьбаларни тасвирлаш ва белгилашларни тўғри бажаришни 
ўргатиш орқали уларда кузатувчанлик ва саришталикни тарбиялаш. 
Ривожлантирувчи мақсад
: Чизмаларда резьба турларини тўғри 
белгилаш ва резьбали деталларнинг бирикмаларини ўқиш малакаларини 
ривожлантириш. 
Дарсда қўлланиладиган методлар: Муаммоли таълим методи.
Кўргазмали қўлланмалар: Электрон ўқув қўлланма, кўргазмали 
плакатлар ва моделлар 
Методик тавсиялар: ўқувчиларга мавзуни тушунтиришдан олдин 
уларнинг ажраладиган ва ажралмайдиган бирикмалар ҳақидаги тушунчалари 
мустаҳкамланиб, турли ҳаѐтий мисоллар ѐрдамида бойитилади. Бу 
бирикмалар ичида резьбали бирикмаларнинг техникадаги ўрни алоҳида 
эканлиги ва уларнинг шартли тасвирланиши ва белгиланишини ўрганиш 
ўқувчиларнинг касбий фаолиятида қандай аҳамиятга эга эканлигини Асака 
заводи каби мисоллар орқали қизиқтириш мумкин. Мавзуни ўқувчилар 
томонидан осон ўзлаштирилишини таъминлаш учун, аввало уларга винт 
чизиқлари ва сиртларининг қандай ҳосил бўлишини ҳамда резьба 

---

72 
профилларининг турлича шаклда бўлиш сабабларини тушунтириш мақсадга 
мувофиқдир. Бунинг учун электрон қўлланмадан моҳирона фойдаланиш 
билан бирга резьбали бирикмаларнинг моделларини кўрсатиш ҳам мумкин. 
Электрон қўлланмада бу мавзуни ўрганиш учун бешта ўқув саволи мавжуд 
бўлиб, унда винт чизиғи ва сиртининг ҳосил бўлиши, ташқи ва ички 
резьбанинг тасвирланиши ҳамда белгиланиши, болтли ва шпилькали 
бирикмаларни йиғиш кабилар анимация тарзида ишлаб чиқилган (2.13 ва 
2.14-расмлар).