Педагогика олий билимгоҳи «Дефектология» ихтисослиги талабалари учун уқув қўлланма

ёрлаш мумкин.
Савол ва топишриқлар
1. Қандаи сабабларпа кўра алалия келиб чиқади?
2
. Алалия ташқи таъсир остида келиб чиқадими ёки ўз-ўзи-
дан пайдо бўладими?
3. Алалиянинг қандай шакллари мавжуд? Улар бир-бири-
дан нимаси билан фарқ қилади?
4. Мотор алалиясй билан хасталанган болалар нутқини
тузатиш ва уларни ўқитиш йўналишларини аниқланг.
5. Сенсор алалияси бор болалар билан олиб бориладиган
ишларнинг ўзига хос хусусиятларини тавсифланг.
12- Б 0 Б. АФАЗИЯ
Афазия марказий органик турпа оид оғир нутқ бузилишла-
ри қаторига киради. Бу кўпроқ ёши ўтиброқ қолган кишилар-
даги мия қон айланишининг бузилиши оқибатида пайдо бў-
лади.
Афазия (грекчадан олинган а — инкор маъносини англа-
тувчи юклама, phasis — нутқ) — нутқнинг тўлиқ ёки қисман
йўқолиши, у одатда бош миянинг локал жароҳатланиши нати-
жасида юзага келади.
«Афазия» атамаси логопедияга дастлаб XIX асрда фран-
цуз олими Труссо томонидан олиб кирилган эди.
Афазия сабаблари нутқнинг шаклланган босқичида бош
мия нутқ еистемасининг турли хил органик бузилишларидак

---

иборатдир. Ушбу патология пайтида мия чап ярим ша^рининг
олд, орқа, ён ва тепа қисмларида жароҳатланишлар кузати-
лади.
Афазия қуйидаги яасталикларнинг натижаси ҳисобланади:
а) бош миянинг оғир жароҳатланиши;
б) миянинг яллиғланиш жараёни ва унда ўсмаларнинг пай-
до бўлиши;
в) қон-томир касалликлари ва мияда қон айланишининг
бузилиши.
Афазиянинг шакли, пуқсоннинг оғирлиги ва унинг ўтиб бо-
риш характери қуйидаги омилларга боғлиқдир: