Biokimyo pmd

endopeptidazalar

 deb ataladi.

Shu munosabat bilan pepsin ta’siri natijasida me’dadagi oqsillar

polipeptidlargacha parchalanadi. Pepsin pH 1-2,5 bo‘lganda barchasidan

katta faollik ko‘rsatadi. Pepsin ayniqsa, aromatik aminokislotalar

karboksil gruppasidan hosil bo‘lgan peptid bog‘larini uzadi. U deyarli

barcha tabiiy oqsillarini parchalaydi. Alifatik va dikarbon

aminokislotalardan hosil bo‘lgan peptid bog‘larga sekin ta’sir etadi.

Ayrim keratinlar, prota’minlar, gistonlar, muko‘proteinlar bundan

mustasnodir. Pepsin ozining gidrolitik ta’sirini denaturatsiyaga uchragan

oqsillarda ko‘rsatadi.

Gastriksin molekulyar massasi bo‘yicha pepsinga yaqindir (31500).

Uning pH optimumi taxminan 3,5 teng. Gastriksin dikarbon

aminokislotalardan hosil bo‘lgan peptid bog‘larga ta’sir ko‘rsatadi.

Me’da shirasida pepsin/gastriksin nisbati 4:1 teng. Yara kasalligida uni

gastriksin tomonga siljishi kuzatiladi. Me’dada bu 2 proteinazalarni

birgalikda ta’siri organizmni turli xil ovqatlanishga moslashtiradi.

Masalan: o‘simlik va sut mahsulotlari bilan ovqatlanishda oshqozon

---

261

shirasining kislotali muhitini qisman neytrallanishiga olib keladi va

oqsillarni pepsin ta’sirida emas, balki gastriksin ta’sirida parchalanishiga

olib keladi.

Pepsin va gastriksin ta’sirida oqsillar polipeptidlar (albumozlar va

peptonlargacha) parchalanadi, oqsillarning asosiy parchalanishi esa

ingichka ichakda yuz beradi.