Европейский Централный Банк (ецб)

Пайғамбаримизнинг чақириқлари 

---

146 
Шариатнинг “Тижорат” меъёрлари илоҳият томонидан ўйлаб топилмаган. 
Қурони карим нозимига қадар ишбилармонларнинг ахлоқ ва одобга тўғри 
келадиган фаолият тартиблари шариат меъёрларида кодекслаштирилган. 
Тўғри, ҳаттоки бугунги кунда ҳам Яқин Шарқнинг ҳамма молиявий таркиби 
ҳам шариат нормаларига тўлиқ таяниб иш тутмайди. Саудия Арабистони ва 
Қувайтдаги Қирол оиласи ўзининг капиталини ғарб молия бозорига 
жойлаштирганлар, ёки йирик араб молия-саноат гуруҳлари ғарбона бизнес 
юритиш усулларидан фойдаланиб келишмоқда. Ислом давлатларида ғарбона 
типдаги молиявий муассасалар ўтган асрнинг охирларида, асосан Европа 
метрополиясининг йирик банк бўлимлари кўринишида пайдо бўлганлар. 
Лекин уларнинг фаолияти асосан хорижий компанияларни экспорт-импорт 
операциялари билан чегараланган холос. Маҳаллий савдо ҳамжамияти 
миллийлик ва диний тафовутлардан келиб чиқиб ғарб банклари 
хизматларидан фойдаланишмаган. 
Иқтисодиётда модернизация жараёнини амалга оширилиши мусулмон-
бизнесменларининг ҳисоб-китобларни амалга ошириш учун банкларда жорий 
ҳисоб рақамларини очишга мажбур бўлганлар, аммо уларнинг кўплари 
ҳанузгача одатдагидек депозит фоизлари ва кредит олишдан воз кечиб 
келмоқда. Шунинг учун ўтган асрнинг 40-йилларини охиридан бошлаб қатор 
Ислом иқтисодчилари ссуда фоизидан қочайдиган “Ислом капитализмининг” 
молиявий моделлари назариясини ишлаб чиқишни бошлаб юборганлар. 
Ислом банк иши фаолиятини бошланишини аниқ даври ўтган асрни 60-чи 
йилларининг бошларига тўғри келади. 
Биринчи Ислом Жамғарма банки 
Миср давлатида 1963 йили ташкил топган,
лекин унинг фаолияти узоқ 
чўзилмаган. 
1970 йилларга келиб Ислом молиявий институтларини яратиш бўйича 
амалий ишлар жонланиб кетган. 1974 йилда Ислом давлатлари ташкилоти 
шариат нормалари асосида иқтисодий ва ижтимоий дастурларни 
молиялаштириш учун давлатлараро Ислом ривожлантириш банкини тузиш 
тўғрисида қарор қабул қилдилар.