Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги низомий номидаги тошкент давлат педагогика

номла” ўйинидан фойдаланишни тавсия этамиз. Бунда:
Дефектолог: - Мен сенга коптокни отаман ва битта предметни билдирувчи 
сўзни айтаман, сен менга коптокни отаѐтганингда шу сўзни кўпликда айтасан, - 
дея таклиф этади. 
Ўйиннинг бориши: Дефектолог коптокни болага отади ва ―уй‖ сўзини 
айтади, бола коптокни қайтариб отади ва ―ўйлар‖ сўзини айтади. 5-8 тагача 
бўлган сўзлар ўйин давомида номланиши лозим.
Ўйинни бутун таълим жараѐнида такроран ўйнаб туриш тавсия этилади. 
Чунки мактабгача ѐшдаги ақли заиф болаларнинг хотираси суст, диққати 
тарқоқ бўлади. Қайта-қайта такрорланиши натижасида болада бу сўзларнинг 
кўплик ва бирликдаги шакллари янада мустаҳкамланиб боради. 
Ушбу сўзлардан кейинчалик ҳам ўз ҳаѐтида фойдаланиш эҳтиѐжини пайдо 
қиладиган ҳолатларни яратиш самарали усуллардан бири ҳисобланади. 
Сўз ясашда келишик кўшимчаларидан тўғри фойдаланиш, ―Кийимлар‖ 
мавзусига доир лексик заҳирани бойитиш мақсадида “Бу кимнинг 
кийимлари, уйлаб топ?!” ўйинини тавсия этамиз. 
Дидактик материаллар рўмол ўраган буви, халат қийган она, пўстиндаги 
қизалоқ, бош кийимли амаки ва шунга ўхшаш бошқа одамларнинг тасвири 
туширилган расмлар. Шунингдек, ушбу кийимларнинг алоҳида тасвирланган 
расмлари: рўмол, халат, бош кийим, пўстин ва б. 
Ўйиннинг бориши: болалар расмларни кўриб чиқадилар. Дефектолог 
предметлардан бирини номлайди. Болалар эса ушбу кийим кимга тегишли 
эканлигини айтадилар. Бу бувижонимнинг рўмоли, бу онамнинг халати, бу 
қизалоқнинг пўстини ва ҳ.к. 
Ушбу ўйинда боланинг нафақат луғат бойлигини ошириш, грамматик 
жиҳатдан келишик кўшимчалардан тўғри фойдаланиш малакаларига эга бўлиш, 
мантиқий фикрлаш, тафаккур бойлиги ҳам бир вақтнинг ўзида ривожланишини 
гувоҳи бўлиш мумкин. Ушбу ўйинда ―Кийимлар‖ мавзуси танланган, ҳудди шу 
тарзда бошқа мавзулар билан таништиришда ҳам шу ўйиндан фойдаланиш 
мумкин. 

---

207