Өзбекстан Республикасы Жоқары ҳәм орта арнаўлы

Disk du`zilisi
Diskler bir yamasa birneshe magnitlik betlerge(tegislikke) iye
boladi ha`m olar disktin` ta`repleri dep atalip, olarg`a mag`liwmatlar jaziladi. Disketlerde
bunday ta`replerdin` birewi yamasa ekewi boladi, al qatti diskte bolsa ko`p boladi. Sebebi
qatti disk, magnitlik ta`repleri bar birneshe disklerdin` orayliq bir ko`sherge biriktirilgen
du`zilisinen ibarat bolip, olar EEMnin` tu`rine baylanisli ha`r qiyli sanda boladi. Disktin`
ha`rbir magnitlik ta`repi ushin disk ju`rgiziwshisinde (diskovodta) disk radiusi boyinsha
jiljip ju`retug`in jaziw-oqiw qurilmasi (golovka) boladi. Diskke ma¬liwmatti jaziw ha`m
oqiw ma¬liwmatti jaziw-oqiw qurilmasinin` fiksirlengen (belgilengen) jag`dayinda
orinlanadi. Sonliqtan ma¬liwmatlar disk ta`replerinin` betlerinde shen`berlik jallarda
jaziladi ha`m olardi jollar(dorojka) dep ataydi. Disk ko`sheri orayinan birdey qashiqliqta
jaylasqan jollar ko`pligine tsilindrler dep ataydi. Disketalar a`dette 40 yamasa 80
tsilindrlerge iye boladi. Al qatti disktegi tsilindrler sani min`nan asip ketedi.
Mag`liwmatlar disk jollarinin` ha`rbirine fiksirlengen(arnawli) uzinliqlardag`i bloklarda
(512 bayt) jazilip, olardi sektorlar yamasa fizikaliq jaziwlar dep ataladi. Ha`rbir qatti disk
bir yamasa birneshe logikaliq disklerge bo`liniwi mu`mkin. Onin` ushin qatti disktin`
baslang`ish sektori diskti bo`liw kestesine iye bolip, ol ayirim jag`daylarda bas
ju`klewshi jaziw dep ataladi.
Ha`rbir disketa yamasa logikaliq disk o`zinde to`mendegi mag`liwmatlardi
ko`rsetilgen ta`rtipte saqlaydi:
·
disketanin` sistemali emesligin aniqlaytug`in DOS ju`klewshisinin` ju`klewshi
jaziwi;
·
fayllardi jaylastiriw kestesi(G`AT-G`ail allocation Table);
·
disktin` tu`bir katalogi;
·
berilgenler oblasti.
Fayllar dikte berilgenler oblastinda jaylasadi. Fayllarg`a orin ajiratiw za`ru`rlik
jag`dayina qarap ju`rgiziledi. Diskten fayllarg`a orin