“O‘zbekiston temir yo‘llari” datk

6.3. Tajribada ishlatiladigan uskunalar va o‘lchov asboblari
Tajriba prof. A.A.Korobov konstruksiyasidagi gidravlik pressda o‘tkaziladi. Pressning sxemasi va ishlash prinsipi 4-laboratoriya ishida keltirilgan. Ushbu ishni o‘tkazishda pressning yuqori va pastki plitalari namunani mahkamlash uchun qulay bo‘lgan o‘zga plitalar bilan almashtiriladi.
Sinaladigan namuna St.3 markali po‘latdan yasalgan. Uning chizmasi 15.1-rasmda ko‘rsatilgan. Namuna materialining elastiklik moduli E=2.1×10⁶kg/sm² ga teng.
Sinaladigan namunani pressga o‘rnatish sxemasi 6.1-rasmda ko‘rsatilgan. 2-sterjenning uchlari tig‘simon qilib yasalgani uchun sterjen uchlari pressning plitalariga sharnirli mahkamlangan deb qabul qilinadi. Sterjenning o‘qi yuqori plitaga osib qo‘yilgan shovun (3) bo‘yicha yo‘nalgan bo‘lishi kerak.


6.4. Ish bo‘yicha nazariy hisoblar
Sinaladigan namuna sterjenning o‘lchamlari o‘lchanadi. Namuna sterjenning o‘lchamlaridan foydalanib, uning egiluvchanligini aniqlaymiz:

Topilgan natijalar 11.1-jadvalga kiritiladi. St.3 markali po‘lat namuna
uchun λ>100 kelib chiqadi. Bu holda kritik kuchni Eyler formulasi bo‘yicha hisoblash mumkin:




6.1-jadval

Namuna	Namunaning xarakteristikalari
Rasm6.2	b=0,5 sm;
	h=4 sm;
	l=32,4 sm;
	F=bh=2 sm^2;
	0,042 sm^4;
	0,14 sm;