4-ma’ruza telekommunikatsiya tarmoqlari orqali uzatilayotgan ma‘lumotlar xarakteristikalari. Vaqt bo‘yicha xarakteristikalari. Prioritetli ma‘lumotlar oqimi xarakteristikalari. Telekommunikatsiya tizim tarkibiy qismlari

4-MA’RUZA

TELEKOMMUNIKATSIYA TARMOQLARI ORQALI UZATILAYOTGAN MA‘LUMOTLAR XARAKTERISTIKALARI. VAQT BO‘YICHA XARAKTERISTIKALARI. PRIORITETLI MA‘LUMOTLAR OQIMI XARAKTERISTIKALARI.

TELEKOMMUNIKATSIYa TIZIM TARKIBIY QISMLARI

• Serverlar – axborotlarni saqlaydigan va qayta ishlovchi qurilma.
• Ishchi stansiyalar va kompyuterlar – tizimdagi foydalanuvchilarning axborotlarini axborotlar bazasiga kiritish, axborotlarni qayta ishlash, qabul qilish va boshqa topshiriqlarni bajarish uchun.
• Kommunikatsiya kanallari – qabul qiluvchilar va uzatuvchilar o‘rtasida axborotlarni uzatish uchun ishlatiladi.
• Aktiv qurilmalar – modemlar, tarmoq adapterlari, konsentratorlar, kommutatorlar, marshrutizatorlar. Bu qurilmalar axborotlarni qabul qilish va uzatish uchun ishlatiladi.
• Kommunikatsion tizimlarning ba’zi qurilmalari ishlarini boshqaruvchi va nazorat qiluvchi tarmoq dasturiy ta’minolari.
• Kommunikatsiya kanallarida quyidagi uzatish vositalari ishlatiladi: telefon liniyalari, optik tolali kabellar, koaksial kabellar, simsiz va boshqa turdagi aloqa vostilari ishlatiladi.

BIR XIL TARKIBLI TARMOQ

(Reer-to-peer network) barcha kompyuterlar bir xil imkoniyatlarga ega bo‘ladi – har bir kompyuter server va foydalanuvchi bo‘lishi mumkin. Har bir kompyuterdan foydalanuvchi tarmoq resurlaridan qanday foydalanishni o‘zi aniqlaydi.

Bir xil tarkibli tarmoqda kompyuterlar ishchi guruh tashkil etadi (workgroups). Bu tarmoqlar uncha katta bo‘lmaydi va 2 dan 10 tagacha kompyuterlardan iborat bo‘ladi. Bunday tarmoqda har bir foydalanuvchi o‘z xavfsizligini o‘zi taminlaydi.

Har qanday tarmoqda sozlovchi va nazorat qiluvchi, xavfsizlikni ta’minlovchi bu administrator hisoblanadi (network administrator).

Ma’lumotlarni uzatish tezligi

Ma’lumotlarni uzatish tezligi - vaqt birligida uzatiladigan ma’lumotlar miqdori. Maksimal xatosiz ma’lumotlar tezligi (o‘tkazish qobiliyati) kechikish bilan birga tizim yoki aloqa liniyasi ishlashini aniqlaydi. Uzatilish tezligining nazariy yuqori chegarasi Shennon-Xartli teoremasi bilan aniqlanadi.