O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus

1.3§.Algebra tarixiga oid ma’lumotlar. 

Algebra fani tenglamalar va tenglamalar nazariyasidan kelib chiqadigan bir 

qator  masalalarni  o’rganadi.  Tenglamalardagi  hamma  ma’lum  miqdorlar  yoki 

ularning  ba’zilari  harflar  bilan  belgilangan  bo’lsa,  bunday  tenglama  harfiy 

tenglama  deb  ataladi.  Aks  holda  sonli  tenglama  deyiladi.  Hozirgi  vaqtda 

matematika  bir  qator  maxsus  sohalarga  ajratilgan  bo’lib,  algebra  sohasiga 

tenglamalarning  ayrim  turlari,  ya’ni  algebrik  tenglamalarnigina  kiritiladi.  Shuni 

ham  ta’kidlab  o’tish  kerakki,  maktab  algebra  kursiga  tenglamalar  to’g’risidagi 

bilimga  ancha  uzoq  bo’lgan  masalalar  ham  kiritilgan.  Masalan,  progressiyalar 

nazariyasi  va  logorifmlar  bilan  hisoblash  masalalari  algebradan  ko’ra  ko’proq 

arifmetikaga  ta’luqli  bo’lsada  algebrada  o’rganiladi,  bu  masalalar  pedagogik 

muloxazalarga asosan algebraga kiritiladi.  

 Tenglamlarning  har  bir  qism  noma’lumlarga  nisbatan  ko’p  had  yoki  bir  had 

bo’lsa, bu tenglama algebrik tenglama deb ataladi. Bir had deb har biri yo, son yo 

harf,  yoki  biror  harfning  darajasidan  iborat  yoki  bir  necha  ko'paytuvchining 

ko’ytmasiga aytiladi. Masalan: 

d

2

; 

b

d

3

; 

abc

3

; 

2

2

4

y

x



 har biri bir haddir.