O’zbеkiston Rеspublikasi Oliy va o`rta maxsus

Magnit oqimi
Mazmuni: magnit oqimi; magnit oqimining ishorasi; magnit oqimining birligi.
Magnit oqimi. Induksiya vektori В bo'lgan, bir jinsli magnit maydonida turgan ΔS yuzali yassi sirtni ko'raylik.
ΔS sirt orqali magnit maydon induksiya vektorining oqimi (mag­nit oqimi) deb B_n ning (magnit induksiya vektorining sirt normaliga proyeksiyasining) sirt yuzasi ko'paytmasiga teng bo'lgan fizik kattalikka aytiladi:
ΔФ = В_п ·ΔS = B·ΔS·cosa,
bu yerda α — sirt normali n — ning yo'nalishi va induksiya vektori В orasidagi burchak .
B_n = В • cos α skalar kattalik bo'lganidan magnit oqimi ham skalar kattalikdir. Umuman olganda, biror sirt orqali magnit oqimi, shu sirt orqali o'tgan magnit induksiya chiziqlarining sonini xarakterlaydi.
Magnit oqimining ishorasi. cos a qanday qiymatni qabul qilishiga qarab magnit oqimi musbat (Ф > 0) yoki manfiy (Ф < 0) bo'lishi mumkin. cos α ning qiymati esa normalning musbat yo'nalishi qanday tanlanishiga bog'liq bo’ladi. Normalning musbat yo'nalishi esa qaralayotgan konturdan oqayotgan tokning yo'nalishiga bog'liq bo'lib, o'ng parma qoidasiga muvofiq aniqlanadi.
Yopiq sirt orqali magnit oqimi nolga teng, chunki unga kiradigan va undan chiqadigan kuch chiziqlarining soni teng.
Magnit oqimining birligi. Magnit oqimining SI dagi birligi — veber (VVb) nemis fizigi V.Veber (1804— 1891) sharafiga shunday nomlangan.
1 VVb — 1 T induksiyali, bir jinsli magnit maydon kuch chiziqlariga perpendikular joylashtirilgan l m² yuzali sirtdan o'tadigan oqimdir.

TARQATMA SAVOLLAR
1. Magnit maydon qayerda vujudga keladi?
2. Magnit maydon nimalarga ta'sir ko'rsatadi?
3. Magnit maydon vujudga kelishini kim aniqlagan?
4. Magnit maydoni materiyami?
5. Tokli o'tkazgich yonidagi magnit strelkasiga ta'sir ko'rsatadimi?
6. Agar o'tkazgichdagi tokning yo'nalishi o'zgartirilsachi?
“TASDIQLAYMAN”