O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi saida kasimxodjayeva

O. Taktakishvilining “Midiya” operasi
 . 
O. Taktakishvilining “Midiya” operasi 
V. Pshavelaning she’rlari asosida yozilgan bo‘lib, Z. Paliashvilining “Daisi” operasi 
an’analarini davom ettiradi. Asarning asosiy mazmuni inson va tabiat qonuniyatlarini 
idrok etish, hayotning har bir lahzasida chin insoniylikni saqlab qolishdir. XX asrning 
ikkinchi yarmida bu talablarga insonning tabiat oldidagi javobgarligi masalasi ham 
qo‘shiladi. Tabiat qonunlariga putur yetkazish falokatga olib keladi. Asarning bosh 
qahramoni Midiyaning taqdiri misolida inson fojeasi gavdalanadi. Shaxsiy ideallarini 
jamiyat talablaridan ustun qo‘ygan Midiya misolida insoniyatning doimiy 
muammolari gavdalanadi. Inson o‘z manfaatlarini tabiat, jamiyat qonuniyati bilan 
uzviy birlikda hal eta olsagina ezgulikka erisha oladi. Pshavella she’riyatining asosini 
tashkil etgan mazkur g‘oyalar operada xor ijrosi orqali bayon etiladi. Xor – operaning 
asosiy qahramonlaridan bo‘lib, xalq zukkoligini, bilim va tajribasini aks ettiradi va 
asosiy lirik qahramonlar obrazlarini yanada yaqqol ko‘rsatishga ko‘maklashadi.
V. Tormisning “Oqqush parvozi” operasi
. 
V. Tormisning “Oqqush parvozi” 
operasi O. Toomingning shu nomli asari asosida yozilgan bo‘lib, inson go‘zalligi, 
tabiat bilan uyg‘unlashuvi mavzularini kuylaydi. Butun asar davomida Oqqushlar 
obrazi tozalik, ezgulik timsoli sifatida ko‘rsatiladi. Opera muallifining fikriga ko‘ra, 
tabiat yaratgan go‘zal oqqushlar nafaqat tashqi, balki insonning ichki go‘zalligining 
ham timsolidir. Inson bilan tabiat o‘rtasidagi muvozanat buzilsa, shu jumladan inson 
o‘z muhabbatiga nisbatan xoinlik qilsa, go‘zallik o‘z-o‘zidan yo‘q bo‘lib ketadi. 
Asarning asosini lirik sahnalar tashkil etadi. Dramatik sahnalarda asar syujeti 
rivojlanadi. Rassomning alahlashi sahnasida avvalgi epizodlar ketma-ketligi buzilgan 
holda ko‘z oldimizdan o‘tkaziladi. Rassomning kulminatsion sahnasida Oqqushlar 
leytmotivi xorning so‘zsiz ijrosida beriladi. Opera ezgulik tantanasi bilan 
yakunlanadi. 

---

100