O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi mirzo ulufbek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti

3.1-jadval 
Gidrosferaning tarkibiy qismlari va ulardagi suv hajmi 
(V.N.Mixaylov, A.D.Dobrovolskiy, 1991)
Gidrosfera qismlari 
S u v h a j m i 
10
3
km
3
Umumiy hajmga 
nisbatan, %
Chuchuk suvlar 
hajmiga 
nisbatan, %
Dunyo okeani 
1338000 
96,5 
- 
Yer osti suvlari 
23400 
1,70 
- 
Chuchuk yer osti suvlari 
10530 
0,75 
30,06 
Muzliklar 
24000 
1,73 
68,70 
Asriy muzloq
300 
0,022 
0,86 
Ko‘llar 
176 
0,013 
0,25 
Tuproqdagi namlik
16,5 
0,0012 
0,047 
Atmosfera 
12,9 
0,0017 
- 
Botqoqliklar 
11,5 
0,0008 
0,033 
Daryolar 
2,1 
0,0002 
0,006 
Jami: 
1386000 
100 
100 

---

42 
Yer sharidagi chuchuk suvlarning umumiy zaxirasi 35 mln. km
3
hajmda baholanadi. Bu qiymat sayyoramizdagi umumiy suv hajmining 
atigi 2,3 foizini tashkil etadi. O‘z navbatida, chuchuk suvlarning 68 
foizdan ko‘prog‘i Antarktida, Grenlandiya va boshqa muzliklarda, 30 
foizga yaqin qismi esa yer osti suvlaridan iboratdir. Hozirgi kunda inson 
manfaatlari yo‘lida foydalanish imkoniyati mavjud bo‘lgan chuchuk 
suvlarning miqdori Yerdagi umumiy suv hajmining taxminan 0,3 foizini 
tashkil etadi. 
3.2. Tabiatda suvning aylanishi 
Quyosh nurlari ta’sirida Dunyo okeani, daryolar, ko‘llar, 
botqoqliklar, muzliklar, qor qoplami yuzasidan, o‘simliklardan va yer 
sirtining boshqa qismlaridan har yili 577 ming km
3
(1130 mm) suv 
bug‘lanadi. Suv bug‘lari 
gravitatsiya kuchlari
ta’sirida yuqoriga 
ko‘tariladi. Ular yuqoriga ko‘tarilgan sari, haroratning pasayishi natijasida, 
aniqrog‘I, 
kondensatsiya
 
jarayonida to‘yina boshlaydi. To‘ingan suv 
bug‘laridan, haroratga bog‘liq holda, yomg‘ir tomchilari yoki qor 
zarrachalari, ba’zan do‘l donachalari hosil bo‘ladi. Ularning barchasi 
og‘irlik kuchlari ta’sirida, turli ko‘rinishdagi