O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti Nasimxon rahmonov

Ezgu kalomga bog'langanman.
Yovuz ka- 
lomdan chekinganman. 
Ezgu amalga bog'langanman.
Yovuz fikrdan che- 
kinganman. 
Bo 'yinsunguvchiga bog langanman.
Bo‘yin toblaguvchidan 
chekinganman. 
Ashah- Haqiqatga bog'langanman.
Durujdan chekingan­
man” 
(54-bet).
Zavt obrazidan tashqari, Rospiy timsoli ham din peshvolari 
obrazlaridan biri bo‘lib, xuddi Zavt singari vazifa bajaradi - o‘limni uzoq- 
lashtiradigan havm o‘simligini “ildizlaring, tanang va shoxlaring bilan 
xush bo‘l”, deya duo qiladi.
Havm o‘simligi olqovi va hamdu sanosi Yasna qismida ko‘p o ‘rin 
egallaydi. Birgina havm o‘simligi timsolida “Avesto” inson va tabiat 
o‘rtasidagi qadimiy tasawurlami gavdalantiradi. Zardusht havmni ol- 
qishlab, uning haqqoniyligini, darmonbaxshligini madh qilish barobari- 
da, badkirdorlami yo‘q qilish uchun undan madad so‘raydi.
Zardusht havmdan quyidagilarni muruvvat bilan ato qilishni 
so‘raydi: birinchisi - havm insoniyatga munavvar jannat ato qilsin, ik- 
kinchisi - Zardushtga salomatlik baxsh etsin, uchinchisi - Zardushtga
30

---

uzoq umr ato qilsin, to‘rtinchisi - Zardushtning murodi hosil bo‘lib, 
yer yuziga jasorat va shod-xurramlik bilan oyoq qo‘ysin, beshinchisi -
Zardusht janggu jadallarga, ig‘vo, fitnalarga barham bersin, oltinchisi -
g‘oratgar, yo‘lto‘sar, qaroqchilar va bo‘rilar tajovuzidan har doim ogoh 
qilsin 
{52-bet).
Zavt timsolida ham komil insonga xos alomatlami, yer yuziga faqat 
shodmonlik va farovonlik olib keladigan zotni ko‘ramiz. Zavt bunday 
maqsadlami amalga oshirishda mazdoparastlikka tayanadi va uni asosiy 
qurol qilib oladi. Uning shiori - mazdoparast, zardushtiy bo‘lishni istay- 
di, ezgu niyat bilan fikr qilmoqni, ezgu so‘z bilan so'zlamoqni, ezgu amal 
bilan ish qilmoqqa rozi. U jang-jadallami, umsh aslahalarini bartaraf qi­
lib, insonlar o‘rtasida qarindoshlik rishtalarini payvand qilmoqqa farmon 
beradigan mazdoparastlik diniga ishonadi va h. Xullas, “Avesto”ning 
asosiy shiori bo‘lgan fikrda, so‘zda va ishda ezgulik ayon bo‘lib turadi.
“Yasna”ning bir necha boblarida suvga madhiya aytiladi. Bir 
0
‘rinda Zardusht tomonidan suvga madhiya aytilsa, boshqa o'rinlarda 
suv din arboblari tomonidan olqishlanadi. Jumladan, din arboblaridan 
Rospiy suvlarga hamdu sano aytar ekan