Oliy va o‘rta

5.5-rasm. Nivelir optik mikrometrining ishlash sxemasi.
Bunda qarash trubasining vizir o‘qi M N gorizontal holatda bo‘lishi kerak. Sanoq olish ko‘rimasining golovkasi 3ni aylanti­ rish yo‘li bilan richak 2 siljitiladi, yassi parallel plastinka qiya­ lantiriladi va ko‘rish trubasining iplari turi bissektori reykaning yaqin kichik shtrixi tasviri bilan birlashtiriladi, so‘ngra mikrometr shkalasi bo‘yicha a sanoq olib reyka bo‘lagining c₌ aN kasr qismi aniqlanadi. Bu a sanoqni shtrix qiymatiga qo‘shib reyka bo‘yicha N₌ a+ cs yig‘indi rasmidagi yakuniy sanoq olinadi. Aytaylik, iplar turi bissektori reykani a₌ 77,5 shtrixiga to‘g‘rilangan va mikrometr shkalasi bo‘yicha sanoq c₌ 44 ga teng, unda reyka bo‘yicha ya­ rim detsimetrda ifodalangan yakuniy sanoq N₌ a+ c₌ 77,544 ga teng bo‘ladi.

6.