Оила кутубхонаси бахтли бола маънавияти

Юлдузлар илми соҳиби 
Соҳибқирон самода юлдузларнинг жойлашишини яхши билган. 
Академик Иброҳим Мўминов ўзининг 1968 йилда – мустабид шўролар ўзбек 
илми-маърифати тарихига ашаддий қарши турган йилларда Амир Темурнинг 
Ўрта Осиё тарихида тутган ўрни ва ролини ёзма манбалар маълумотлари 
асосида исботлаб берди. У ўз рисоласида Темур юлдузлар илмини яхши 
билганлигини ёзади. Бу илм вақтни аниқлаш, йўл йўналишини аниқлаш, 
яъни ҳарбий ва савдо амалий ишлари учун зарур бўлган. Соҳибқирон қутб 
юлдузига қараб муайян жой кординаталарини, шимол, жануб, шарқу ғарбни 
осонгина аниқлай олган. Етти қароқчи юлдузларига, Сомон йўлига, Зуҳра ёки 
Моки, Поза, Қари ва бошқа юлдуз туркумларига қараб вақтни, соатни 
белгилаган
12
.
Азми қатъий
Амир Темур инсоннинг омади, омадсизлиги масаласини унинг ўзига, 
ақлу-заковати, ғайрат-шижоатига боғлиқ, деб ҳисоблаган. Кунлардан бирида 
тайёргарлик ишлари олиб борилганига қарамасдан, сарой мунажжимлари 
сайёраларнинг ҳарбу зарб учун қулай жойлашганлигини тасдиқлашда 
иккиланиб қолишади. Ана шунда Соҳибқирон уларнинг шубҳаларини назар-
писанд қилмайди ва: “Инсон омади ҳам, кулфати ҳам юлдузларга боғлиқ 
эмас. Мен ўзимни Аллоҳ-таолонинг паноҳига таваккал қилдим. Худованди 
12
Иброҳим Мўминов. Амир Темурнинг Ўрта Осиё тарихида тутган ўрни ва роли. Ёзма манбалар 
маълумотлари асосида./ Иккинчи нашр. –Тошкент, “Фан” нашриёти. -58 б. 23-б. 

---

33 
карим шу чоққача мендан юз ўгирмаған. Сайёраларнинг ундоқ ёки бундоқ 
жойлашиши қандай аҳамиятқа эга? Ҳамонки зарур тадорик кўруб, лозим 
бўлғон эҳтиёт чоралари ғамини еган эканмен, ўз мақсадимни амалға 
оширишни бир сонияға бўлса-да кечиктирмасмен”, дейди(196-б.). 
Шижоатли
“Туркийлар беҳад довюрак эдилар ва ўлимдан асло қўрқмас эдилар. 
Лекин шу билан бирга, улар шахсий жасорат анъаналарини доим эъзозлаб 
келганлар. Темурнинг ўзи муҳораба пайти танглик пайдо бўлган жойларга 
ташланиб ёки душманга қилинган шиддатли ҳамлани бошқариб, барчага 
жасорат ва абжирлик бобида ибрат кўрсатарди. Унинг шижоат ва матонати 
кўп ўринларда фаол табияси(тактикаси) камончиларнинг мерганлик санъати 
қатори муваффақият қозонишида муҳим гаров бўларди”(68-б.Ҳ.Ҳ.). 
Карпинининг қайд қилишча, “барча фармонлар – ҳоҳ жангга кириш ҳақида, 
ҳоҳ жонни қурбон қилиш ҳақида бўлсин, - ҳаммаси ҳеч қандай монеъликсиз 
бажариларди...”(63-б.Ҳ.Ҳ.)