N. B. Dilmurodov

Atlant Epistrofey
 A- otniki, B-itniki,C-cho‘chqaniki D-
qoramolniki: a-yuqorigi nerv yoyi,b-
pastki 
yoy, 
c-atlant 
qanoti,d-
umurtqalararo 
qanot 
teshigi, 
e-
ko‘ndalang teshik. 
A-otniki; B-cho‘chqaniki; C-itniki; D-
qoramolniki; 
a-tanasi, 
b-tishsimon 
o‘simta, 
c-epistrofey 
tarog‘i, 
d-
umurtqalararo teshik. 
 
Ko‘krak umurtqalari – vertebrae thoracalis. 
Ko‘krak umurtqalari 
qovurg‘alar va to‘sh suyagi bilan birgalikda ko‘krak qafasini hosil qilib, ularning 
soni: qoramollarda – 13 ta, cho‘chqalarda – 14-17ta, qo‘ylarda – 13 ta, otlarda – 18 
ta (17-19) ta itlarda – 13 ta, odam va tuyalarda – 12 ta bo‘ladi. 
Ko‘krak umurtqalari qo‘yidagicha tuzilishga ega: prizma shaklidagi tanasi - 
corpus 
vertebrae;
oldingi va keyingi bo‘g‘im chuqurchalari –
 fovea costalis craniales et 
caudalis – 
bu bo‘g‘im chuqurchalariga qovurg‘alarning boshi kelib joylashadi; yon 
o‘simtasi va unda qovurg‘a do‘ngligi birlashadigan bo‘g‘im maydonchasi – 
fovea 
costalis transversalis; 
yon o‘simtasida so‘rg‘ichsimon o‘simta
- processus 
mamillaris; 
umurtqalar bir-biri bilan birlashishi uchun oldingi va keyingi bo‘g‘im 
o‘simtalari – 
processus articulares craniales et caudalis; 
elka o‘simtasi – 
processus spinosus; 
umurtqa yoyi – 
arcus vertebrae
bo‘ladi. Umurtqa yoyida 
kaudal umurtqa kesigi – 
incisurae vertebralis caudalis
yoki qon tomir va nervlar 
o‘tishi uchun qo‘shimcha umurtqalararo teshik – 
foramen intervertebralia 
mavjud. 
Umurtqalarning elka o‘simtasi orqaga qarab egilgan bo‘lib, har xil 
hayvonlarda va turli ko‘krak umurtqalarida turli uzunlikda bo‘ladi: masalan: 
qoramolda – 1-nchidan 4-gacha uzaya boradi, 2-nchidan to 9-gacha bo‘lgan 
ko‘krak umurtqasi yag‘rin asosini tashkil etadi – 
regiominterscapularis. 
Hayvonlardagi farq qiluvchi xususiyatlari. 
Qoramolda