Microsoft Word qishloq xo'jaligi mashinalari

/ 
d z
 
yoki 
S z - 2nr
/ 
Xz
(54)
Pichoqlar qadami 
Sz
kichik bo‘lsa, pichoq yerdan ajratib 
olayotgan tuproq qirindisining 
S
qalinligi 
S
yupqaroq, uni 
maydalash esa kuchliroq bo‘ladi. Pichoqlar qadami 
Sz
ni 
kamaytirish uchun (54) formulaga ko‘ra, dala sharoitida kinematik 
rejim ko‘rsatkichi 
X
ning optimal qiymatiga, mashinaning 
ilgarilama tezligi 
Vm
ni yoki freza barabani aylanish tezligi 
rn
ni 
o‘zgartirish bilan erishish mumkin.
157

---

90-rasm.
Tuproq qirindisi qalinligini aniqlashga oid sxemasi.
Ekin ekish uchun tayyorlanayotgan tuproqni o ‘ta mayin
holatga keltirish uchun frezalardan foydalanish maqsadga
muvofiqdir.
Diskda ketma-ket o‘rnatilgan qo‘shni tishlarning tuproq ichida 
qoldiradigan izlari uzaytirilgan sikloida sirtmoqlarining bir 
bo‘laklari bo‘lib, ularning orasida 
h
balandlikdagi yumshatilmagan 
do‘ngchalar qoldiriladi (90- rasm). Agrotexnik talab bo‘yicha 
h< 0,
2a
bo‘lishi lozim (bu yerda 
a
— ishlov berish chuqurligi). Do‘ngcha 
balandligini kamaytirish uchun dala sharoitida 
Sz
ni kamaytirish 
kerak.
Freza ishining sifati tuproqni mayin holatga keltirish va 
maydalash darajasi hamda qoldiriladigan do‘ngchalar balandligi 
h
bilan baholanadi. Maydalash darajasini yaxshilash uchun qirindi 
qalinligi 
S
ni kamaytirish lozim. Yuqoridagi ko‘rsatkichlarni 
pichoqlar qadami 
Sz
ni o‘zgartirish bilan yaxshilash mumkin. 54- 
formulaga ko‘ra, 
Sz
ni kamaytirish uchun, 
X
yoki z ni oshirish talab 
qilinadi. Dala sharoitida esa faqat X, ni o‘zgartirish mumkin. Ammo 
X
ni oshirish sarflanadigan quvvat miqdorini ortishiga olib keladi.
158

---

Amalda, serildiz yerlarga ishlov berishda 
Sz
= 3 - 6 sm, har 
yili shudgorlanadigan yerlarda 
Sz
= 10 - 15 sm o‘rnatish qoniqarli 
natija beradi. Qabul qilingan 
r
radiusli va z dona pichoqli freza 
pichoqlarning 
Sz
qadami uchun kinematik rejim ko‘rsatkichi 
X
54- 
formuladan quyidagicha aniqlanadi:
X - 2 7 / 
Szz.
(55)
(55) formuladan serildiz yerlarga ishlov berishda 
X
= 4 - 16 va har 
yili ekin ekiladigan yerlarda 
X
= 2 - 6 qabul qilish lozimligi kelib 
chiqadi.
4. 
Har qanday ekin urug‘ini ekishdan oldin tuproqqa (agar 
ilgari shudgorlangan bo‘lsa ham) yumshatib kesaklarni maydalab 
mayin holatga keltirish talab qilinadi. Sirkon bunday ishni 
bajaradigan mashina sifatida ishlatiladi. Uning prinsipial sxemasi 
91- rasmda ko‘rsatilgan. U vertikal o‘q atrofida aylanib ishlaydigan 
frezaga o‘xshaydi.
91-rasm. Sirkon rotatsion tirmasining prinsipial sxemasi.
1 -
rama; 2 - harakat yuritmasi; 3 - disk; 4 - tayanch g ‘ildirak;
5 - sirkon tishlari.