www.ziyouz.com kutubxonasi
38
—
Агар элчини ўлдириш мумкин бўлганида, сизларни бу ердан соғ чиқармасдим. Нақ
каллангизни танангиздан жудо қилдирардим. Сизга берадиган нарсамиз йўқ. Энди кетишингиз
мумкин, — деди у.
Шоҳ хизматчиларига бир саватга тупроқ солишни буюриб:
—
Буларни Мадоин дарвозасидан чиқариб кузатиб қўйинг ва шаҳардан чиқишлари билан
саватни уларнинг елкасига ортинг, — деди.
Кейин мўминларга ўгирилди:
—
Бориб, сизни бу ерга жўнатганларга хабар берингки, мен Рустам ва унинг енгилмас
қўшинини жўнатаман. У сизларни Қодисия хандағига кўмиб келади. Ўша ердан туриб
арабларнинг бошига бугунгача кўрмаган кулфатларни солади.
Учрашув ниҳоясига етди. Осим ибн Амр олдинга чиқиб:
—
Буларнинг улуғи менман, — деб саватни елкасига олиб, чодирни тарк этди.
Осим Яздажирднинг бу қилиғини яхшиликка йўйиб: «Унинг тупроғини бизга қўллари билан
топширди», деди («Тарихи Табарий»).
Элчилар Саъд ибн Абу Ваққоснинг ҳузурига қайтиб:
—
Мана, Форс тупроғини олиб келдик. ИншаАллоҳ бу заминни забт этамиз, — дея сафар
тафсилотларини айтиб беришди.
* * *
Кунларнинг бирида Саъд ибн Абу Ваққос ўзини ёмон ҳис эта бошлади. Аввалига, ўтиб кетар
деб, унчалик аҳамият бермади. Аммо бу ҳол ўтиб кетиш у ёқда турсин, аксинча, зўрайди. Ҳол
шу даражага етдики, Саъд умуман ўтиролмай қолди. Шундай ҳолатда жанг майдонига чиқиб
бўлмасди. Дарҳол усталар чақирилиб, икки қаватли супа ясалди ва устига тўшак тўшалди.
Кейин Саъд ибн Абу Ваққос юзтубан ётқизилиб, кўкраги остига ёстиқ қўйилди. Шундагина
аскарларни бемалол кузатиш мумкин эди. Бу бир неча кун давом этиб, Саъд жангчиларни шу
аҳволда кузатди.
* * *
Рустам алпқомат ва паҳлавон саркарда эди. Унда рақибни менсимаслик одати йўқ эди.
Хусусан, форсларни бир неча бор мағлуб этган бугунги рақибни «оч қолган араблар» дея
баҳолаб ҳам жоҳилликдан ўзга нарса эмас, деб ҳисоблади. Рустам қандайдир ички бир туйғу
билан жангда мағлуб бўлишини билди.
Мадоинда ихтиёрига берилган лашкар Сабат деган жойда қўшинга қўшилгач, Қодисия
тарафга юришга амр берди. Қўшин бир юз йигирма минг кишилик бўлиб, таркибида ўттиз фил
ҳам бор эди. Шунга қарамай, Рустамнинг ичидаги шубҳа бир зум тинмас, ишончсизлик ортиб
борарди. Охири қалам олиб, иниси Банзуванга мактуб битди: «Қалъаларни таъмирланг. Ҳар
қандай ҳаракатга тайёр туринг. Фикримча, уларга қарши мудофаа усулини қўллаш ва уларни
чалғитиш керак. Чунки балиқ сувни лойқалатди, «Наоим» ва «Зуҳра» юлдузлари тиниқлашди,
«
Мезон» буржи мўътадил бўлди, «Баҳром» эса кетди. Нужум илмининг хулосалари бизнинг
мағлубиятга учраб, салтанат илкимиздан кетажагини билдиради. Энг ёмони эса, Яздажирднинг
менга: «Ё сен бориб жанг қиласан, ё мен» дегани бўлди» (Тарихи Табарий»).
* * *
Рустам ҳузурига келтирилган арабга деди:
—
Бу ерларга нега келдинглар, ўзи нима истайсизлар?
Ҳазрати Умар ибн Хаттоб (р.а.). Аҳмад Лутфий Қозончи
Do'stlaringiz bilan baham: |